Báo cáo của Bộ Tài chính gửi Bộ Xây dựng về diễn biến nguồn vốn năm 2016 của Tổng tổ chức Công nghiệp Xi măng Việt Nam (Vicem) cho biết các tin tức chi tiết về hiệu quả của các tổ chức con trực thuộc tổ chức này.
Trong đó, với Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp, Bộ Tài chính cho biết đến cuối năm 2016, vốn đầu tư của chủ sở hữu là 1.132 tỷ đồng. Tuy nhiên, do số lỗ luỹ kế quá lớn (1.120 tỷ đồng) nên vốn chủ sở hữu chỉ còn 68,86 tỷ đồng. Đặc biệt hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là 28 lần, khi mà hệ số trả tiền nợ ngắn hạn chỉ là 0,55.
“Như vậy, tổ chức đã mất gần hết vốn, mất an toàn về nguồn vốn nguy hiểm và không bảo đảm kỹ năng trả tiền nợ, hoạt động của tổ chức hoàn toàn phụ thuộc vào các khoản vay, chiếm dụng và hỗ trợ từ tổ chức mẹ – Vicem”, Bộ Tài chính nhận định.
 |
|
Nhà máy xi măng Tam Điệp. Ảnh: Vicem Tam Điệp |
Tình trạng cạnh tranh tương tự cũng diễn ra tại Công ty TNHH Một người tham gia Xi măng Vicem Hải Phòng. Đến cuối năm 2016, tổ chức này lỗ luỹ kế 285 tỷ đồng. Bộ Tài chính cho biết, tổ chức vẫn sử dụng nguồn vốn ngắn hạn tài trợ cho của nả dài hạn cho thấy sự mất cân đối về nguồn vốn, hệ số kỹ năng trả tiền nợ ngắn hạn phải chăng (chỉ 0,64). Cơ quan này cũng cho biết, tổ chức không bảo toàn được vốn, khi khoản đầu tư của chủ sở hữu là 1.021 tỷ đồng nhưng hiện chỉ còn 638 tỷ đồng.
Sau khi nhận chuyển giao Công ty cổ phần Xi măng Hạ Long từ Tổng tổ chức Sông Đà, Vicem đã giúp tổ chức này thoát lỗ. Tuy nhiên, đến cuối năm 2016, lỗ luỹ kế của tổ chức vẫn còn hơn 2.500 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm trên 1.500 tỷ đồng. Đặc biệt, con số nợ phải trả lên tới hơn 7.600 tỷ đồng.
“Công ty bị mất cân đối và mất an toàn về nguồn vốn nguy hiểm, việc cân đối dòng tiền để trả nợ trong những năm tiếp theo sẽ gặp cạnh tranh”, Bộ Tài chính nhận định.
Các tổ chức xi măng khác của Vicem như Bút Sơn, Hoàng Mai, Bỉm Sơn… có hệ số nợ kỹ năng trả tiền chỉ từ 0,4-0,6 lần. Và cũng như những tổ chức cung ứng xi măng khác của Vicem, các tổ chức này đều tiêu sử dụng nguồn vốn ngắn hạn tài trợ cho của nả dài hạn, cho thấy sự mất cân đối về nguồn vốn, kỹ năng trả tiền nợ đến hạn phải chăng…
Bộ Tài chính thẩm định hiệu quả đầu tư ra ngoài tổ chức của tổ chức mẹ còn phải chăng, chỉ đạt hơn 5%. Đến cuối năm 2016, tổ chức mẹ cho các tổ chức con vay 1.260 tỷ đồng, trong đó Tam Điệp vay 776 tỷ đồng, Bút Sơn vay 246 tỷ đồng, Hải Phòng vay 200 tỷ đồng.
“Do Vicem Hải Phòng và Tam Điệp có số lỗ luỹ kế lớn, diễn biến nguồn vốn cạnh tranh nên các khoản Công ty mẹ cho các tổ chức này vay khó có kỹ năng thu hồi hoặc thu hồi chậm”, Bộ Tài chính nhận định.
Trong văn bản, cơ quan này buộc phải Vicem có giải pháp kiểm soát, thu hồi các khoản nợ cho các tổ chức con vay để không làm cho thất thoát, bị chiếm dụng vốn, tiền, của nả nhà nước. Bộ Tài chính cũng buộc phải Bộ Xây dựng rà soát, rà soát việc cho vay của tổ chức mẹ và chỉ đạo Vicem có giải pháp thu hồi nợ, đồng đốc thúc tổ chức vun đắp phương án bảo đảm nguồn tiền trả nợ các khoản vay nước ngoài có bảo lãnh của Chính phủ, ADB…
Trước đó, vào đầu năm 2017, kết luận thanh tra của Bộ Xây dựng cũng cho biết, Vicem và 20 tổ chức trực thuộc vướng nhiều sai phép, thua lỗ ngàn tỷ trong thời kỳ buôn bán, đầu tư. Ngoài ra, việc chi phục thù lao cho ban lãnh đạo tại nhiều tổ chức con cũng không thích hợp quy định. Ngay sau đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa bắt buộc Bộ Xây dựng rà soát, làm cho rõ và báo cáo về Văn phòng Chính phủ trong tháng 3. Tuy nhiên, tin tức này hiện chưa được thông báo nhiều hình thức.
Tháng 9, ông Trần Việt Thắng thôi chức Tổng giám đốc Vicem. Ông Bùi Hồng Minh, Phó tổng giám đốc tổng tổ chức sau đó đã được bổ dụng vào “ghế nóng” thay ông Thắng.
Nguyễn Hà
