Vì sao cảng 2 tỷ USD ‘đói’ hàng?



Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã đầu tư 2 tỷ USD (khoảng 45.000 tỷ đồng) để vun đắp cảng Cái Mép – Thị Vải có công suất ngoại hình gần 7 triệu TEU (là đơn vị của container) mỗi năm và sau khi mở mang hiện công suất phê duyệt 11 triệu TEU. Đây là cụm cảng nước sâu độc nhất vô nhị ở Việt Nam có thể đón được tàu hàng trên 100.000 tấn và trở thành 1 trong 19 cảng trên toàn cầu có thể tiếp thu tàu siêu trọng. Tuy nhiên, hiện lượng sản phẩm phê duyệt đây mới chỉ đạt 15-20%.

Trong Diễn đàn kinh tế Đông Nam Bộ gần đây, ông Vũ Ngọc Thảo, Giám đốc Sở Giao thông vận chuyển tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu san sẻ, dù tỉnh này đã đầu tư 2 tỷ USD vào cảng Cái Mép nhưng liên lạc kết nối rất kém dẫn tới hiệu quả khai thác phải chăng.

vi-sao-cang-2-ty-usd-doi-hang

Cảng Cái Mép – Thị Vải dù đầu tư hàng tỷ USD nhưng công suất hoạt động chỉ 15-20%. Ảnh: PV.

Theo ông Thảo, căn do dẫn tới cơ sở liên lạc kết nối kém là thiếu công tâm trong việc phân bổ nguồn lực.

“Nguồn thu nộp về ngân sách Trung ương của cảng Cái Mép – Thị Vải từ năm 2009 đến 2017 là 79.000 tỷ đồng, nhưng Trung ương đầu tư cho bộ máy cảng này chỉ khoảng 3.600 tỷ, chiếm 4,6%”, ông nhắc và cho biết căn do không thể bỏ qua khác còn do “điều phối luồng sản phẩm trong bản đồ giảm thiểu, mang tính cục bộ”, dẫn đến việc nơi này “đói” hàng nhưng nơi kia lại không giải thể hàng kịp dẫn đến ách tắc. Việc này liên đới đến câu chuyện liên kết vùng dù đã được kể cả chục năm qua nhưng đến nay kết quả “không được gì cả, mạnh tỉnh nào tỉnh đó làm cho, thậm chí còn làm cho thui chột lợi thế của địa phương”.

Để khắc phục thực trạng trên, ông Thảo cho biết, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mới phê duyệt 1 chương trình quyết nghị về cảng biển, trong đó liên kết vùng là biện pháp chính yếu và rất cần có sự điều tiết từ Trung ương.

Ông Nguyễn Duy Minh, Tổng thư ký Hiệp hội Logistic Việt Nam, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Giao nhận Quốc tế Intelog cũng nhìn nhận, Cái Mép Thị Vải đóng vai trò cửa ngõ giao thương số 1 của đất nước và ngày nay đang cần sự hợp tác của TP HCM, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu. Điều này nhằm chuyển đổi hành vi giao nhận xuất nhập cảng của chủ hàng cùng các nhà cung cấp nhà sản xuất logistics sao cho phối hợp luồng hàng để san sẻ bớt gánh nặng cho Cảng Cát Lái.

Việc cung ứng phối hợp lượng sản phẩm xuất nhập cảng giữa Cảng Cái Mép – Thị Vải và Cảng Cát Lái phê duyệt Hệ thống ICD tại TP HCM sẽ góp phần làm cho giảm giá tiền logistics, tăng nhanh thời kì giao hàng, phát huy hiệu quả của các cảng và ICD.

Trong cuộc họp gần đây với lãnh đạo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng cho rằng bộ máy cảng Cái Mép – Thị Vải đang vướng cơ sở liên lạc, logistics lẫn điều hành nhà nước.

Thủ tướng buộc phải các địa phương cùng các bộ lĩnh vực liên đới ngồi lại xử lý những bất cập cũng như các kiến nghị của Bà Rịa – Vũng Tàu như xây cầu Phước An (nối Bà Rịa – Vũng Tàu với Đồng Nai), phân luồng hàng, thành lập trọng tâm rà soát sản phẩm tại Cái Mép, làm cho cảng cạn… để khắc phục rốt ráo các vấn đề cạnh tranh, vướng mắc trong vững mạnh cụm cảng Cái Mép – Thị Vải.

Thanh Lê