Phòng Thương mại & công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính, góp ý sửa đổi 5 luật thuế: Giá trị gia tăng (VAT), tiêu thụ đặc thù, thu nhập công ty, tư nhân và thuế tài nguyên.
Theo VCCI, cơ quan soạn thảo nên cân nhắc lại việc tăng thuế VAT bởi đây là loại thuế luỹ thoái đánh vào người dùng. Dù tăng cùng 1 mức thuế suất nhưng người thu nhập rẻ lại chịu tác động lớn hơn do tỷ lệ ăn tiêu cho dùng tính trên tổng thu nhập cao hơn người thu nhập cao.
Ngoài ra, cơ quan này phân tách, việc tăng thuế VAT vừa tạo ra mức giá đẩy, vừa giảm sức cầu của nền kinh tế, có thể sẽ khiến cho giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế, trong đó các công ty tư doanh là đối tượng chịu tác động nặng nề nhất.
“Xét về tác động xã hội, việc tăng thuế VAT có thể khiến cho tăng khoảng cách giàu nghèo, gây khó khăn và kéo theo nhiều hệ luỵ xã hội khác”, công ty đại diện cho công ty nhận xét.
 |
|
VCCI cho rằng, việc đổi thay thuế suất VAT sẽ khiến cho những người thu nhập rẻ chịu tác động lớn hơn nhiều so với người thu nhập cao. |
Cơ quan này cho rằng, việc tăng thuế còn có nguy cơ tác động đến kỹ năng kỹ sảo tạo việc khiến cho của nền kinh tế Việt Nam. Mỗi năm, Việt Nam có trên dưới 1 triệu người bước vào độ tuổi cần lao. Trong 3 thành phần kinh tế, các công ty tư nhân trong nước có năng lực tạo việc khiến cho tốt nhất trên mỗi đồng vốn đầu tư.
Theo các chuyên gia, việc tăng thuế và số tiền thu được tăng thêm khoảng 70.000 tỷ đồng được giữ lại trong ngân sách, không khiến cho tăng chi ngân sách thì mức tăng CPI như thế là thích hợp. Tuy nhiên, Nhà nước chẳng thể thu thêm thuế rồi để đó, mà sẽ dùng tiền thuế này để ăn tiêu công. Việc Nhà nước dùng những đồng bạc thuế này ăn tiêu như thế nào có thể sẽ kéo theo lạm phát.
Đối với yêu cầu đánh thuế tiêu thụ đặc thù với nước ngọt, VCCI cũng kiến nghị chưa nên ứng dụng khi chưa có giám định cụ thể về việc “đánh thuế ở mức 10% sẽ khiến cho giảm hoặc chậm lại tốc độ tăng béo phì ở Việt Nam bao lăm”.
Liên quan tới quyết toán thuế thu nhập tư nhân, VCCI cho biết ví thử bỏ quyết toán thuế, hoàn thuế hay nộp thêm thuế thu nhập tư nhân… có thể tác động đến tính luỹ tiến của loại thuế này, gây ra trạng thái hạn chế thuế hợp pháp, khiến cho lợi cho những tư nhân có thu nhập rất cao hoặc vãng lai, mà tác động đến người thu nhập rẻ.
Các công ty cũng có thể lợi dụng chính sách này để “hạn chế thuế”. Đơn cử, để giảm số thuế phải nộp cho người cần lao có thu nhập cao, 1 công ty có thể tách thành nhiều công ty, ký nhiều giao kèo cần lao hoặc giao kèo thuê khoán (thu nhập vãng lai). Cách khiến cho này sẽ tiện dụng giảm đáng kể số thuế phải nộp cho những tư nhân thu nhập cao, và không đề đạt đúng bản tính luỹ tiến của loại thuế này. Do đó, cơ quan này yêu cầu nên ứng dụng phương án quy định ngưỡng hoàn thuế hay nộp thêm từ 300.000 đồng trở xuống thì không cần quyết toán.
Cách đây 2 tháng Bộ Tài chính thông báo việc sửa đổi cùng lúc 5 luật về thuế với 1 loạt yêu cầu tăng, từ thuế tiêu thụ đặc thù, thu nhập công ty, thu nhập tư nhân đến trị giá gia tăng (VAT)… Đại diện Bộ Tài chính cho hay, việc sửa đổi sẽ giúp cơ cấu lại 1 cách hợp lý nguồn thu, đặc thù trong bối cảnh càng ngày càng đưa các loại thuế du nhập về 0% theo các xin hứa quốc tế đang đến rất gần.
Trong số các loại thuế, thuế VAT được yêu cầu sửa nhiều nhất. Cụ thể, nhiều hàng hóa đang chịu thuế 5% lên 6%, hay từ 10% lên 12%. Nhiều hàng hóa cũng vào diện chịu thuế VAT như phân bón, máy móc, thiết bị chuyên dùng chuyên dụng cho cho cung cấp nông nghiệp, tàu đánh bắt xa bờ, chuyển quyền dùng đất… Lý do được Bộ đưa ra là để túa gỡ khó khăn cho công ty trong nước cung cấp những hàng hóa chịu thuế bằng 50% mức thuế suất thường nhật, xin hứa những hàng hóa này khó khăn đồng đẳng với hàng du nhập cùng loại.
Nêu ý kiến sau đó về việc sửa đổi thuế, ông Sebastian Eckhardt, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam nhận xét, yêu cầu thay đổi theo hướng hiện đại chính sách thuế của Bộ Tài chính là rất chẳng thể xem nhẹ và kịp thời để bảo đảm tăng trưởng vững bền và ổn định kinh tế vĩ mô, khi tỷ lệ số thu thuế trên GDP của Việt Nam giảm những năm vừa qua, từ 23,5% GDP năm 2010 xuống 18,3% GDP vào năm 2016. Riêng với sửa đổi thuế VAT, chuyên gia WB cho rằng, thuế suất VAT rẻ thực thụ mang lại lợi ích cho người giàu hơn người nghèo.
Anh Minh
