Tại hội thảo “Nguồn nhân công và công nghệ cho kỷ nguyên số tại Việt Nam” diễn ra sáng 14/11, ông Simon Matthews, CEO ManpowerGroup tại thị phần Việt Nam, Thái Lan, Trung Đông cho hay, dò xét Thiếu hụt thiên tài năm 2016-2017 do tổ chức này thực hành cho thấy có 40% trong số 42.000 công ty được dò xét cho biết họ đang gặp cạnh tranh trong công việc tuyển dụng, thiếu hụt thiên tài lớn nhất diễn ra từ năm 2007.
Tại Đông Nam Á, theo dò xét của tổ chức nghiên cứu, gần 1 nửa số công ty tham dự dò xét (46%) cho biết gặp cạnh tranh trong tuyển dụng. Năm 2016 được xem là năm tuyển dụng nhân sự cạnh tranh nhất trong vòng 11 năm quay lại đây.
Việt Nam cũng gặp câu chuyện tương tự các nước tương đốic trong địa bàn. Nhân sự chủa quản đắt tiền thiếu hụt trầm trọng, 1 phần do hiện trạng “chảy máu chất xám” với con số người Việt khiến việc tại nước ngoài năm 2015, tăng 8% so với 2014. Ngành IT cũng thiếu trầm trọng do các tổ chức Nhật Bản, Hàn Quốc đầu tư nhiều tại Việt Nam.
Theo lãnh đạo ManpowerGroup, nguồn nhân công của Việt Nam vẫn chưa lớn mạnh kịp với tăng trưởng kinh tế. Tỷ lệ cần lao phổ thông không có công nghệ công nghệ chiếm 81,4% tổng số cần lao, chỉ có 9,66 triệu người đã qua tập huấn, chiếm 18,6%. Thêm vào đó, đội ngũ cần lao thiếu các kỹ năng không thể lãng quên như khiến việc hàng ngũ, khắc phục vấn đề, kỹ năng ngoại ngữ, tin học, đạo đức nghề nghiệp chưa cao, thiếu tinh thần sứ mạng, chậm thích ứng với môi trường khiến việc mới…
 |
|
Ngành IT đang thiếu hụt nhân sự ở mức đáng báo động. Ảnh: FPT |
Chuyên gia này nhận định, cuộc cách mệnh 4.0 đang diễn ra ở châu Mỹ, châu Âu và 1 phần châu Á là điều thế tất phải xảy ra. Cùng với đó, mặt trái của Cách mạng Công nghiệp 4.0 là có thể phá vỡ thị phần cần lao, bởi khi tự động hóa thay thế con người trong nhiều lĩnh vực, hàng triệu cần lao trên toàn cầu có thể rơi vào cảnh thất nghiệp. Với sự chuyển di của cuộc cách mệnh này, trong khoảng 15 năm tới toàn cầu sẽ có vẻ mặt mới, đòi hỏi các công ty phải đổi thay.
“Nhiều bậc phụ huynh thường ước ao con mình khiến nghiên cứu, công việc văn phòng. Tuy nhiên, thực tiễn kỹ năng lành nghề để khiến những công việc tương đốic nhau mới là khó tậu kiếm nhất”, ông Simon Matthews nhắc.
Ông cũng cứ liệu kết quả dò xét cho thấy, các loại công việc đòi hỏi tay nghề như thợ điện, thợ mộc, thợ năn nỉ… vẫn được xếp vào loại công việc khó tậu nhân công nhất trong năm liên tục. Trong danh sách 10 lĩnh vực khó tuyển nhân sự nhất có thể nhắc đến các vị trí trong lĩnh vực công nghệ tin tức (IT), đại diện bán hàng, kỹ sư, công nghệ viên và lái xe, viên chức nguồn vốn kế toán bán hàng, viên chức văn phòng, cung cấp và vận hành máy…
Riêng trong lĩnh vực IT, các công ty cho biết lĩnh vực đang thiếu hụt thiên tài trầm trọng nhất trong nhiều năm nay. Thứ hạng thiếu hụt nhân công lĩnh vực IT đã tăng từ hạng 9 lên hạng 2 trong năm 2016.
Một nghiên cứu của ManpowerGroup cũng cho thấy Cách mạng công nghiệp 4.0 đã tác động đến con người và kỹ năng cần lao, trong đó công nghệ và tự động hóa được dự báo sẽ thay thế con người trong ngày mai.
Ví dụ, bây giờ có đến 45% công việc con người khiến có thể được tự động hóa. Các lĩnh vực chịu nhiều tác động nhất từ công nghệ và tự động hóa phải nhắc đến là IT (26%), nhân sự (20%), và nhà cung cấp anh chị em (15%). Ngành bán sỉ và nguồn vốn chịu tác động lớn nhất với 47% các hoạt động mà viên chức bán hàng khiến hằng ngày có thể được tự động hóa bằng công nghệ và tỷ lệ này lên đến 86% đối với công việc kế toán bán hàng, ghi sổ, cũng như công việc xử lý dữ liệu tương đốic. Tình trạng tương tự cũng đe dọa lĩnh vực nhà băng khi công nghệ tới trả tiền trực tuyến đang tác động rất sâu rộng trên toàn cầu.
“Con người cần những kỹ năng mới để tậu và duy trì việc khiến, thậm chí nhắc cả đối với những việc chưa từng có”, ông Simon Matthews nhắc, đồng thời nhấn mạnh có tới 65% công việc dành cho thế hệ Z (sinh từ năm 1995-2012) còn chưa xuất hiện ở thời điểm bây giờ.
Ông cũng chỉ ra, sự thông minh, kỹ năng chủa quản con người, kỹ năng ra quy định, trí não xúc cảm và thương lượng là những kỹ năng thiết yếu của nguồn nhân công trong thời đại mới mà robot chẳng thể thay thế.
Doanh nghiệp ứng phó với hiện trạng thiếu hụt thiên tài theo nhiều cách tương đốic nhau, trong đó 53% chọn cách tập huấn và lớn mạnh nhân công bây giờ. Đơn vị nghiên cứu nhận định đây là cách thức hiệu quả nhất nhưng cũng đồng nghĩa, người cần lao phải có kỹ năng kỹ sảo học hỏi, sẵn sàng kết nạp với những kỹ năng mới.
“Tương lai của việc khiến vững chắc sẽ bị tác động bởi tác động Cách mạng công nghiệp 4.0, nhưng không u tối như dự báo tương đối đa dạng hiện tại rằng tự động hóa sẽ thay thế con người. Nên nhìn nhận đây là xu thế, thời cơ thay vì sự đe dọa. Doanh nghiệp cần đổi thay cách tuyển dụng thiên tài, tiêu dùng công nghệ số trong công việc tuyển dụng, tập huấn”, lãnh đạo ManpowerGroup cho hay.
Nguyễn Hà
