Tía tô có màu xanh được trồng tại trang trại của Công ty cổ phần Tập đoàn May Hồ Gươm ở Lương Tài, Bắc Ninh đang được xuất khẩu đi Nhật Bản với giá 500-700 đồng mỗi lá. Loại lá này khởi đầu cho thu hoạch sau 1 tháng gieo trồng trong nhà kính với nhiệt độ luôn duy trì từ 33 đến 35 độ C. Tuy nhiên, trên 1 cây tử tô, không phải chiếc lá nào cũng đủ điều kiện xuất khẩu.
Theo các chuyên gia Nhật Bản đang làm cho cho việc tại trang trại, lá xuất khẩu được là lá từ thứ 7 trở lên của cây, nhưng phải cam đoan kích cỡ 6-8cm. Còn những chiếc lá già, quá lứa trước đó đều bị hái bỏ đi. Sau khi thu hoạch, vài ngày sau, lá non vững mạnh thêm đạt kích cỡ như bắt buộc để xuất khẩu thì mới được hái tiếp. Lá tử tô đủ tiêu chí xuất khẩu phải không rách nát. Người người cần lao khi hái cũng không được để móng tay dài nhằm giảm thiểu rách lá.
Chỉ trong vòng 2 tiếng sau khi hái, lá tử tô được đưa vào phòng lạnh để phân loại. Công nhân làm cho cho việc trong phòng lạnh phải tuân thủ quy trình làm cho cho việc nghiêm nhặt từ việc mặc đồng phục, đi dép vô trùng cho đến rửa tay bằng nước vô trùng, giữ dọn dẹp…
Lá tử tô được phân loại theo 3 kích cỡ bằng cách lựa chọn tay chân, cột 10 lá thành 1 và xếp vào thùng. Mỗi thùng có 11.000 lá nặng khoảng 45kg, trước khi đưa vào nhà lạnh để bảo quản sẽ được người cần lao ở khâu tiếp theo rà soát từng lá thêm 1 lần nữa để cam đoan lá đều, không rách. Sau 5 tiếng được đặt trong nhà lạnh ở nhiệt độ 10 độ C, lá trở thành cứng, giữ được độ tươi và chuyển đến Nhật qua đường hàng không. Thông thường, các lá tử tô mất khoảng thời kì từ khi rời cây đến các bàn ăn của người Nhật là khoảng hơn 24 giờ đồng hồ.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Xuân Bằng, Giám đốc công trình cho biết, đó chỉ là 1 trong những khâu lựa chọn chung kết của công đoạn thu hoạch lá tử tô để xuất khẩu. Trước đó, quy trình dò xét nguồn nước, làm cho cho đất, chọn giống, gieo giống… cũng được tiến hành 1 cách kỹ lưỡng và mất nhiều thời kì theo bắt buộc của chuyên gia Nhật.
Quy trình trồng tử tô xanh luôn phải được cam đoan nghiêm nhặt với giống cây du nhập hoàn toàn từ Nhật Bản, đất được xới tơi bằng tay, tưới nước bằng bộ máy phun sương, sử dụng đèn chiếu sáng để cam đoan nhiệt độ và có bộ máy quạt thông gió bên trong nhà kính….
 |
|
Trang trại trồng lá tử tô xuất khẩu của Công ty cổ phần May Hồ Gươm. Ảnh: Anh Tú. |
Khu đất được May Hồ Gươm sử dụng để vun đắp trang trại là đất bỏ không đã gần chục năm nay. Khi mới triển khai, đất được cày lên, phơi khô rồi dựng nhà kính. Xong công đoạn này, công ty vẫn chưa được tiến hành gieo trồng ngay mà phải đóng nhà kính lại trong 1 tuần vào thời tiết nắng nóng để xoá sổ cỏ dại, sâu bọ.
“Sau 1 tuần đó, người cần lao mới đi nhặt cỏ, phay đất nhỏ và đem phân hữu cơ ủ mục trộn với đất trước khi trồng phun thuốc để diệt sâu bọ. Các loại thuốc được sử dụng không có độc tố mạnh nên có thể 1 lần không xử lý được hoàn toàn các loại sâu bọ”, ông Bằng nhắc, đồng thời cho hay, mọi công đoạn chăm bón sau khi gieo trồng đều thuận theo bỗng dưng như trang trại nuôi gà để bắt sâu, sử dụng đèn để bắt sâu bọ, ruồi, muỗi…
“Việc coi ngó cần hạn chế tối đa sử dụng hóa chất, hoặc giả định có cũng chỉ là những loại không có độc tố cao và dưới sự chỉ đạo, giám sát của 4 chuyên gia Nhật đang làm cho cho việc tại trang trại”, ông Bằng cho biết.
May Hồ Gươm vun đắp trang trại trồng lá tử tô ở thị xã Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh trên diện tích 11,3 ha, với tổng vốn khoảng 150 tỷ đồng được triển khai từ giữa năm 2016. Trong đó, kế bên 8,2ha nhà kính còn có các công trình phụ trợ khác, như nhà xưởng, ao hồ, đường đi, cây xanh…
Theo tính toán, giả định vận dụng đúng theo quy trình này thì 1 hécta trồng tử tô sẽ cho thu hoạch khoảng 17-18 triệu lá, kế quả kinh doanh tầm 2,5 tỷ đồng. Ông Bằng cho biết, hiện mỗi ngày làng nhàng trang trại cho thu hoạch khoảng 100.000 lá (khoảng 45kg) đủ tiêu chí xuất khẩu đi Nhật.
Hiện nay, tổ chức mới đưa vào thu hoạch khoảng 1 phần tư trang trại và vẫn đang tiến hành gieo trồng những diện tích còn lại. Cũng theo ông, ở những công trình đầu tư nông nghiệp, chẳng thể tính toán lợi nhuận trong 1-2 năm được mà phải tính vòng đời 10 năm mới có thể coi xét đến hiệu quả.
Tuy nhiên, ông cũng san sẻ, 1 trong những cạnh tranh lớn nhất của công ty hiện tại không phải là khoa học mà là vấn đề cần lao.
“Để tập huấn được cần lao, đặc thù là nông nghiệp thuần túy sang cần lao khoa học cao, từ đổi thay tư duy, nhận thức cho đến thao tác… mất rất nhiều thời kì. Như vừa rồi là vụ gặt, 1 loạt cần lao nghỉ làm cho chúng tôi không kịp day trở”, ông Bằng cho hay.
Ngọc Tuyên – Anh Tú
