Dự án siêu tỉnh thành giá trị 500 tỷ USD của Saudi Arabia có tên gọi NEOM, vừa được ban bố bởi hoàng tử Mohammed bin Salman của nước này tại 1 hội nghị vừa diễn ra vào thứ Ba, 24/10. Đây là công trình mới nhất trong 1 loạt các công trình lớn, được hoạch định nhằm đổi thay cấu trúc kinh tế của vương quốc.
“Chúng tôi nỗ lực hợp tác với những người biết ước mong. Nơi này không dành cho những người hay doanh nghiệp thông thường”, hoàng tử trẻ tuổi tuyên bố với các nhà đầu tư tại Riyadh.
![]() |
Hoàng tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tại buổi ban bố siêu tỉnh thành. Ảnh: Bloomberg |
Theo mục tiêu, siêu tỉnh thành sẽ vận hành bằng năng lượng tái hiện hoàn toàn. Nơi đây còn tiêu dùng xe không người lái và máy bay chở người trong tỉnh thành không người lái. Mạng wifi tốc độ cao được cung cấp hoàn toàn không tính tiền. Hiện, cựu người cầm đầu kiêm giám đốc điều hành của Siemens AG & Alcoa là Klaus Kleinfeld đã được bổ dụng khiến cho trưởng lực lượng vững mạnh công trình.
“Tất cả các nhà sản xuất và quy trình trong NEOM sẽ hoàn toàn tự động hóa 100% với mục đích đưa nơi này trở thành điểm đến hiệu quả nhất trên toàn cầu”, Quỹ đầu tư công Saudi Arabia cho biết trong 1 tuyên bố.
Về mặt hành chính, đô thị này sẽ được độc lập với “khuôn khổ chính phủ hiện có” của Saudi Arabia. Nó có tổng diện tích 26.500 km2, gần biển Đỏ và có khuôn khổ mở mang qua vùng giáp danh Ai Cập và Jordan.
“NEOM sẽ được xây hoàn thiện từ đầu đến cuối từ vùng đất trống. Nó dị biệt với các đô thị khác được hình thành và vững mạnh dần qua hàng trăm năm”, quỹ này cho biết.
Ngoài Quỹ đầu tư công Saudi Arabia, công trình 500 tỷ USD này còn được hậu thuẫn bởi nguồn vốn của chính phủ Saudi Arabia, các nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Hiện siêu tỉnh thành đã lôi kéo được sự chú ý các nhà đầu tư nước ngoài như Masayoshi Son, người sáng lập SoftBank (SFTBF) và Stephen Schwarzman – Giám đốc điều hành Blackstone.
“NEOM là 1 công trình xuất sắc. Ban đầu tôi cũng không hiểu nhưng khi tôi đến thăm địa điểm công trình thì tôi phải thốt lên 1 cách thiện cảm”, ông Masayoshi Son kể lại và cho hay Softbank Vision Fund sẽ rót tiền cho công trình này.
![]() |
Vị trí siêu tỉnh thành NEOM. Ảnh: Bloomberg |
Tuy nhiên, hoàng tử Mohammed bin Salman cho biết chưa có lịch trình triển khai cụ thể cho siêu tỉnh thành. “Đây là 1 thách thức. Chúng tôi biết rằng cần phải có thời kì. Chúng tôi đang chịu sức ép để đưa ra 1 cái gì đó mới và cung cấp các ý tưởng thông minh. Ước mơ thì tiện dụng nhưng đạt được nó mới là khó”, ông kể.
Theo Steffen Hertog – Giáo sư Trường Kinh tế London, công trình NEOM chừng như muốn mô phỏng lại định nghĩa 1 địa bàn tự do (free zone) mà Dubai đã đi đi đầu. Dubai không chỉ có shop miễn thuế mà còn có quy tắc riêng, tách biệt khá khỏi chính phủ nhà nước UAE.
“Ở Dubai, mô phỏng này được thực thi tốt nhưng những nỗ lực sao chép nó trong địa bàn thì chưa bằng. Nếu đây (NEOM) là 1 trọng tâm quốc tế thì nó cần có cái gì đó tốt hơn Dubai. Đó là rào cản phải vượt qua”, vị chuyên gia nhận xét.
Gần đây, Saudi Arabia đã đưa ra hàng loạt mục tiêu mới nhằm phổ biến hóa nền kinh tế, bớt phụ thuộc quá nhiều vào dầu hỏa. Tháng 9 vừa rồi, nước này đã bơm 3 tỷ USD vào lĩnh vực công nghiệp tiêu khiển. Trước đó, vào tháng 8, 1 công trình du hý đồ sộ, trải dài 160km bờ biển và 1 vùng chuôm phá với 50 hòn đảo được ban bố. Dự án còn thậm chí lôi kéo sự quan tâm của tỷ phú Richard Branson.
Tháng 4 năm ngoái, hoàng thượng Salman và nội các chính phủ Saudi Arabia đã chính thức gật đầu duyệt y “mục tiêu thoát dầu” mang tên “Vision 2030”. Những công trình đồ sộ như siêu tỉnh thành NEOM chính là 1 phần của mục tiêu. Cùng với đó, nước này cũng đã thực thi 1 số giải pháp mà có những lúc gây bàn cãi.
Cụ thể, chính phủ nước này đã cắt giảm 1 số trợ cấp, ban bố các loại thuế mới và bãi bõ lệnh cấm nữ giới tài xế. Trong vòng chưa đầy 1 năm, Saudi Arabia phát hành trái phiếu quốc tế 3 lần, vay hàng tỷ USD để cân đối ngân sách.
Phiên An (theo CNN/Bloomberg)