Trong gần 3 tháng, thị giá cổ phiếu SAB của Tổng tổ chức Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn đã tăng gần 50% lên mức đỉnh 285.000 đồng – mức giá cao nhất diễn ra từ khi SAB được niêm yết. Sabeco theo đó cũng trở thành cổ phiếu có vốn hóa thứ 2 thị phần chỉ đứng sau Vinamilk nhưng vượt qua Vietcombank, Gas, Vingroup hay Petrolimex.
Với tỷ trọng tăng lên gần 8,2% trong rổ cổ phiếu tính toán, chỉ 1 đổi thay nhỏ so với giá tham chiếu trong phiên của cổ phiếu này cũng tạo ra tác động đáng kể lên VN-Index hay VN30. Tuy nhiên, với đặc trưng về sở hữu và tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng phải chăng, việc tạo ra biến động này là điều không khó.
 |
|
SAB là 1 trong những tác nhân khiến cho thị phần chứng khoán chứng kiến nhiều phiên đàm phán “xanh vỏ, đỏ lòng”. |
Giữa tháng 7, bộ đôi cổ phiếu ngành nghề bia 1 lần nữa “nổi sóng” khi Bộ Công Thương đề nghị 2 tổ chức này trình phương án thoái vốn Nhà nước ngay trong tháng và dự trù sẽ được thực hành trong năm nay. Đến đầu tháng 9, báo cáo của Ban chỉ đạo Đổi mới và Phát triển đơn vị cho biết, Thủ tướng đã duyệt y phương án chuyển nhượng 53,59% vốn tại Sabeco, còn Habeco sẽ hội tụ khắc phục vướng mắc với Carlsberg.
Đà tăng được củng cố nhờ kỳ vọng của nhà đầu tư vào việc các tập đoàn lớn nước ngoài sẽ không tiếc nuối tiền để thâu tóm đơn vị bia giữ thị hồ hết nhất của Việt Nam.
Tuy nhiên, động thái mới của SAB không chỉ tác động đến đơn lẻ cổ phiếu này mà còn gián tiếp tác động đến thị phần, khi Sabeco trở thành 1 đơn vị có năng lực “chi phối” VN-Index.
Nói đến sự tác động này là bởi chỉ số VN-Index đại diện cho thị phần, nhưng được tính toán dựa trên biến động của từng cổ phiếu với tỷ trọng tương ứng trong tổng vốn hóa. Hay nhắc đơn thuần, mỗi cổ phiếu sẽ không biến động quá biên độ thị phần, nhưng cổ phiếu vốn hóa càng lớn thì năng lực tác động lên index càng cao.
Vươn lên đứng top 2 thị phần, SAB lại có 1 đặc điểm mà ít cổ phiếu bluechip khác có được là năng lực đẩy giá hay dìm giá thuận lợi. Điều này là bởi thanh khoản của SAB thường ở mức rất phải chăng trong mỗi phiên đàm phán (chỉ ở mức vài ngàn, cho tới vài chục ngàn cổ phiếu mỗi phiên).
Phiên đàm phán 9/8 vốn hóa thị phần chứng khoán mất gần 2 tỷ USD do tin đồn về 1 lãnh đạo nhà băng. Dù hồ hết cổ phiếu ngành nghề này đều chìm trong sắc đỏ nhưng cổ phiếu tác động mạnh nhất đến thị phần lại là SAB – 1 tổ chức trong ngành nghề bia, khi “đóng góp” 2,4 điểm trong mức giảm 18 điểm của VN-Index.
Thị trường cũng từng ghi nhận không ít phiên đàm phán với chỉ vài trăm cổ phiếu được bán ra nhưng Sabeco khiến cho VN-Index đảo chiều, hay vẫn được nhà đầu tư gọi với tên khác là tình trạng “xanh vỏ, đỏ lòng”.
Trong phiên đàm phán ngày 28/6, cổ phiếu SAB có thời điểm giảm 6.200 đồng (gần 3%) với khối lượng khớp lệnh chỉ vỏn vẹn 350 cổ phiếu (khoảng 70 triệu đồng). Tuy nhiên tác động này khiến cho vốn hóa thị phần tổng thể sụt gần 4.000 tỷ đồng.
Hay như sự kiện mới đây nhất của thị phần khi VN-Index đã lần đầu trở lại mốc 800 điểm sau gần 10 năm, tuy vậy hồ hết nhà đầu tư trên thị phần lại không mấy vui vẻ với điều này. Biểu hiện rõ ràng nhất là từ khi vượt mốc 800, thị phần đàm phán với nhịp điệu không quá nở rộ và giữ tâm lý dè chừng.
Không qua khó hiểu khi động lực tăng điểm trước đó đến từ những cổ phiếu như SAB, ROS hay các cổ phiếu bluechip khiến cho VN-Index không phản chiếu phần lớn bức tranh chung. Trong khi phần còn lại của thị phần – vốn được sự quan tâm của đa phần nhà đầu tư nhỏ lẻ, lại cho thấy khuynh hướng trái ngược.
Bản thân VN-Index dù chỉ đơn thuần phản chiếu bức tranh chung mà không tạo ra trị giá cho nhà đầu tư trên thị phần chứng khoán cơ sở vật chất, nhưng khi phản chiếu không trung thực, niềm tin của nhà đầu tư trên thị phần cũng phần nào bị tác động.
Minh Sơn
