Thảo luận tại hội trường về Luật khó khăn sửa đổi sáng 15/11, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) đồng tình với sự thiết yếu phải sửa đổi luật này trong bối cảnh ngày nay, khi sản phẩm và nhà cung ứng Việt Nam đang vấp phải khó khăn ác liệt trong giữ thị phần ngay trên chính thị phần trong nước.
“Nhiều đơn vị Việt Nam rơi nước mắt vì bị mất thị phần ngay trên chính quê hương mình, ngay cả khi được nước ngoài chào mua lại với giá ba đời ăn không hết”, ông đề cập.
Lo lắng của ông Nghĩa nêu trong bối cảnh Việt Nam hội nhập, mở cửa, lôi kéo đầu tư nước ngoài nhưng “hàng trăm tỷ đô la xuất khẩu mỗi năm, hàng trăm tỷ đô la đầu tư FDI, hàng trăm tỷ đô la đầu tư gián tiếp 20 năm qua đã mang đến gì cho nội lực nền kinh tế Việt Nam?”.
Đơn cử trong lĩnh vực văn hoá, đặc thù là cuộc khó khăn thị phần lĩnh vực điện ảnh, nghệ thuật phô diễn, đại biểu TP HCM quan ngại, “đơn vị nội đang từng bước bị loại khỏi thị phần trong nước và các cơ quan điều hành Nhà nước Việt Nam hầu như bất lực trước những hành vi khó khăn không lành mạnh của đối thủ ngoại”.
 |
|
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa lo lắng sự lấn sân và khó khăn không lành mạnh của đơn vị ngoại tại thị phần trong nước. |
Các đơn vị mình bị bắt bẻ, nhũng nhiễu, nhiều trường hợp không có bao thơ không qua được các cửa ải hành chính, khi mà những vụ trốn thuế, chuyển giá, lạm dụng vị trí độc quyền… của đơn vị ngoại lại không được kịp thời ngăn chặn. “Thật đau lòng khi con em tôi và quý khách thuộc nhạc ngoại, mê phim ngoại, thần tượng ca sỹ, diễn viên ngoại, để tóc, nhậu nhẹt theo thời trang ngoại khi mà đó không biết những tri thức basic về văn hóa, lịch sử Việt Nam”, ông nói.
Chia sẻ quan niệm này đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) cho rằng vấn đề không thể xem nhẹ basic trong sửa đổi Luật khó khăn đồng đẳng trong tăng trưởng kinh tế, luật phải hoàn thiện các quy định kiểm soát khó khăn, hội tụ kinh tế và khó khăn không lành mạnh. Dẫn ví dụ về sự thống lĩnh của đơn vị ngoại – CGV trong lĩnh vực điện ảnh, rạp chiếu, ông Cương cho hay, “đơn vị này đang có thể hiện buôn bán trái phép, chèn lấn đơn vị Việt”.
“Các nhà khiến phim Việt Nam không dễ đưa phim của mình ra rạp, bởi bộ máy rạp hồ hết rơi vào tay đơn vị ngoại. Trường hợp này, đơn vị Việt dù có liên kết lại với nhau thành bó đũa, cũng khó có thể khó khăn với đối thủ ngoại”, ông Cương nhìn nhận, đồng thời nhấn mạnh, “việc sửa đổi Luật Cạnh tranh lần này phải tạo ra tiêu chí mới, rõ ràng, khắc phục trạng thái bỏ lọt, khó chứng minh hành vi vi phạm khó khăn của đơn vị.
Đại biểu Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng) cũng cho rằng khuôn khổ điều chỉnh mở mang hơn cả các lĩnh vực liên đới tới kinh tế, chứ không thuần tuý chỉ trong lĩnh vực kinh tế, vì thực tiễn lĩnh vực văn hoá cũng nảy sinh những vụ vi phạm khó khăn.
Để thấy được vị trí thống lĩnh, lạm quyền buôn bán của bất kỳ đơn vị nào, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế cho rằng, cần coi xét, thẩm định theo cả chuỗi, chứ chẳng thể cắt khúc, phân mảnh. Đơn cử trong lĩnh vực điện ảnh, cả 4 nhân tố cung ứng, phát hành, chiếu và bộ máy rạp phim… mới tạo ra lợi nhuận của bộ phim và cho thấy được vị trí thống lĩnh của đơn vị trong lĩnh vực. Nếu chỉ xét soi riêng góc cạnh rạp chiếu, phát hành thì chưa thể thấy được vị trí chiếm lĩnh, ‘bao sân’ của đơn vị.
“Luật sửa đổi phải đưa ra các quy định coi xét theo cả chuỗi chứ không phân khúc, cắt mảnh”, ông đề cập.
Những bất cập trong điều hành khó khăn nêu trên, theo đại biểu Trương Trọng Nghĩa, không chỉ riêng Luật khó khăn khắc phục mà còn bằng nhiều chính sách, giải pháp phòng hộ khác. Tuy nhiên ông vẫn kỳ vọng, “cần có giải pháp đột phá trước khi thực trạng trên trở thành không còn cứu vãn được nữa”.
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh cho hay, luật sửa đổi lần này đã đưa ra định nghĩa cam kết tính hiệp lực về khó khăn vững bền, đồng đẳng. “Luật khó khăn cam kết nhân tố vận hành khó khăn trên cơ sở vật chất nền móng hậu kiểm, cộng tác giữa tư duy pháp lý và kinh tế. Không có vấn đề gì đáng quan ngại trong chống vi phạm khó khăn”, ông đề cập, và nhấn mạnh, ban soạn thảo sẽ rà soát lại với những luật chuyên lĩnh vực liên đới để cam kết luật khó khăn mang tính nền móng.
Anh Minh
