Bên hành lang Quốc hội sáng 24/10, tư vấn VnExpress, Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, Bộ cũng có phận sự khi đã thiếu đôn đốc trong xét duyệt tổng mức đầu tư công trình tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên.
– Thưa ông, vướng mắc lớn nhất khiến cho chậm giải ngân vốn cho tuyến metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên (TP HCM) là gì?
– Dự án metro số 1 tuyến Bến Thành – Suối Tiên đang vướng mấy góc cạnh, hiện Bộ Kế hoạch & Đầu tư đã có báo cáo trình Chính phủ, Quốc Hội. Vấn đề lớn là Bộ Giao Thông chuyên chở, TP HCM phải xem lại xét duyệt điều chỉnh công trình. TP HCM đã xét duyệt rồi, nhưng ai là người có thẩm quyền xét duyệt điều chỉnh này? Thứ 2, cần phải chống nhất được cơ chế cấp phát và vay lại, trong đó Chính phủ cấp bao lăm, tỉnh thành bao lăm trong số vốn 30.000 tỷ đồng tăng thêm.
Dự án lúc đầu có tổng vốn là 17.000 tỷ, nhưng sau điều chỉnh lên 47.000 tỷ đồng. Theo quy định thì công trình vượt trên 35.000 tỷ đồng sẽ phải báo cáo Quốc hội.
Khi các bên đã hợp lực được những vướng mắc mà tôi nêu, Bộ Kế hoạch & Đầu tư mới có thể đưa công trình vào mục tiêu giải ngân vốn trung hạn và sắp xếp vốn giải ngân. Do đây là công trình trọng tâm, do vậy sẽ có cơ chế riêng, đặc trưng.
– Vậy phận sự sự chậm trễ này nằm ở đâu?
– Các bên gồm TP HCM, Bộ Giao thông chuyên chở và cả Bộ Kế hoạch & Đầu tư đều có phần phận sự khi để dẫn tới chậm trễ này.
Về phía Bộ Kế hoạch, chúng tôi nhận phận sự của mình khi đã thiếu đôn, báo cáo xét duyệt tổng mức đầu tư tăng thêm của công trình. Bộ Kế hoạch đã rà soát lại các văn bản, quy định để đưa ra hướng khắc phục cho công trình thời kì tới. Chúng tôi sẽ trình và báo cáo lên Chính phủ hướng xử lý này.
 |
|
Bộ trưởng Kế hoạch & Đầu tư cho biết, hướng xử lý trong việc chậm rót vốn cho tuyến metro Sài Gòn sẽ được triển khai khẩn trương. Ảnh: HT |
– Có quan niệm cho rằng phải mất thêm 6 tháng nữa Quốc hội mới có thể đưa ra Nghị quyết về tăng vốn cho công trình?
– Tinh thần là rất khẩn trương, nhưng còn phụ thuộc vào phía các bộ, ngành nghề liên đới. Thực tế, hiện đang có việc hiểu chưa đúng quan niệm chỉ đạo trước đây của lãnh đạo cấp có thẩm quyền đối với công trình này. Văn bản Chính phủ ký tước đây là đồng ý cho phép điều chỉnh công trình, chứ không phải xét duyệt điều chỉnh đó. Đó là 2 cách hiểu khác nhau. Còn khi khiến cho phải theo quy trình hồ sơ.
Do cách hiểu chưa đúng nên TP HCM nghĩ đã được xét duyệt tăng thêm vốn rồi. Bộ Giao thông thiếu phận sự theo dõi, giám sát. Bộ Kế hoạch cũng có phận sự thiếu đôn đốc, báo cáo. Trong báo cáo công trình trọng tâm hàng năm, Bộ Kế hoạch vẫn đưa công trình này vào báo cáo của mình, nhưng thực tại chưa ai xét duyệt.
Dự án này hiện chưa đưa vào trung hạn vì chưa được thông qua, nên chưa thể có cơ chế thoả thuận cấp phát bao lăm, vay lại bao lăm. Nên Trung ương chưa biết sắp xếp vốn theo số nào, và ai là người có thẩm quyền.
– TP HCM đã tiếp xúc trực tiếp với Bộ Kế hoạch, mua cách túa gỡ công trình này như thế nào?
Chúng tôi có bàn bạc 1-2 lần nhưng chưa bàn được cách túa gỡ. Hiện Bộ đang chủ động đưa ra cách túa gỡ cho công trình trọng tâm này. Tinh thần tà tàm nhanh hết cỡ và phải có biện pháp xử lý khiến cho sao cho công trình hiệu quả, không tác động tới tiến độ công trình và nhà tài trợ. Nhưng trước hết phải hợp lực lại cách hiểu, hợp lực quy trình: ai xét duyệt, xác định mức tăng có hợp lý hay không? Tăng 30.000 tỷ đồng không phải là số tiền nhỏ.
Ngay trong các kỳ họp này các bộ ngành nghề sẽ ngồi lại, vì ngày nay cách hiểu khác nhau mà chưa ai “khâu lại”. Bộ sẽ nhận vai trò điều hành đầu tư, điều hành ODA.
– Ông nghĩ thế nào về giám định của JICA rằng, họ không biết giải trình thế nào với quần chúng Nhật Bản giả tỉ phía Việt Nam không giải ngân được, và rất khó để Chính phủ Nhật Bản cho Việt Nam vay tiếp?
– Điều này rất đáng nghĩ suy. Với công trình này giả tỉ càng chậm xét duyệt vốn thì hiệu quả công trình càng phải chăng, tác động đến đối ngoại.
– Vậy ông cho biết cội nguồn trong báo cáo mục tiêu đầu tư trung hạn của Bộ Kế hoạch & Đầu tư hiện vẫn chưa kể tới công trình metro số 1?
– Hiện công trình chưa được xét duyệt nên Bộ Kế hoạch chưa đưa vào báo cáo mục tiêu đầu tư trung hạn. Nhưng đây chỉ là hồ sơ bổ sung, ngay khi được cấp có thẩm quyền xét duyệt chúng tôi sẽ đưa vào.
Về nguồn vốn thì đã có, phía Nhật đã chuyển, nhưng cân đối ngân sách, mục tiêu thì tôi và quý vị phải coi xét, xử lý.
– Từ còn đó của công trình metro số 1 cho thấy hiện vẫn còn độ vênh trong các quy định giữa lập mục tiêu, dự toán và giải ngân vốn vay. Quan điểm của ông thế nào?
– Nhiều công trình khi đặt mục tiêu thế này nhưng thực tại lại khác, và nhiều khi tôi và quý vị cũng phụ thuộc vào nhà tài trợ, rồi vốn đối ứng, phóng thích mặt bằng…
Tôi cho rằng sắp tới sẽ phải điều chỉnh, vì theo thực tại khi vun đắp mục tiêu đặt cao lên thì không có tiền khiến cho, nhưng đặt cao quá thì không giải ngân hết. Giữa vun đắp mục tiêu và giải ngân thực tại chưa có sự chính xác lắm, ngày nay nắm sát mục tiêu để khiến cho sao sát nhất.
|
Ông Phan Nguyễn Như Khuê – Phó trưởng Đoàn ĐBQH TP HCM: “Tuyến Metro số 1 chậm được rót vốn sẽ tác động tới chính sách lôi kéo đầu tư nước ngoài, ODA vào đất nước, chứ không riêng TP HCM. Cần soát xét lại các điểm nghẽn để túa gỡ. Tôi tin rằng Chính phủ đã tiếp thụ sự tắc nghẽn này. Hiện TP HCM đã tạm ứng gần 1000 tỷ cho công trình này. Trong tuần này tuyến con đường này đã khởi đầu đặt thử những mét con đường ray thứ nhất, cam kết lịch trình không bị tắc nghẽn. “Tôi mong là tại kỳ họp này Quốc hội sẽ có quyết nghị điều chỉnh vốn cho metro số 1 TP.HCM”, ông Khuê đề cập. |
Anh Minh
