“Một đội quân” người già đẩy xe đi nhặt bìa, thùng carton khắp các con thị trấn là hình ảnh thân thuộc tại Hong Kong. Thi thoảng, họ khởi đầu công việc từ lúc rạng đông nhưng đa phần vẫn làm cho việc suốt đêm. Mỗi ngày, họ chỉ kiếm được khoảng 2,6 USD.
“Những bà già carton” là tên gọi của họ tại đô thị no đủ này. Một đơn vị phi chính phủ ước tính Hong Kong có khoảng 5.000 “bà già carton”. Con số này nhiều hơn 40% các siêu xe Ferrari, Lamborghini và Rolls Royce thường xuyên xuất hiện trên đường thị trấn đông đúc tại Trung tâm vốn đầu tư của châu Á.
![]() |
Có khoảng 5.000 “bà già carton” tại Hong Kong. |
Sau 20 năm, Hong Kong đã tích luỹ được khối của cải đồ sộ từ khi trở về với Trung Quốc, nhưng đây cũng là 1 trong những nơi có khoảng cách giàu nghèo cao bậc nhất toàn cầu. Năm 2017, bất đồng đẳng thu nhập tại Hong Kong cao nhất châu Á, thậm chí vượt cả Mỹ và Anh.
“Tôi làm cho mướn việc này để có tiền mua thức ăn”, bà Fok Mei-sung 67 tuổi san sẻ. Người dân cày này rời tỉnh Quảng Đông đến Hong Kong 20 năm trước.
Đây là thời điểm các nhà máy ở Hong Kong được chuyển về những vùng quê Trung Quốc. Trong khi, 1 làn sóng vun đắp bùng nổ đã biến hàng ngàn mẫu đất nông nghiệp tại Hong Kong thành các toà nhà chuyên dụng cho phân khúc trung lưu ngày 1 gia tăng. Và bà Fok là điển hình cho sự phân hoá giàu nghèo ngày 1 rõ rệt tại Đặc khu hành chính này.
![]() |
Bà Fok tới Hong Kong từ 20 năm trước. |
Cuối tháng 6, 1 cuộc bạo động nổ ra sau khi 1 “bà già carton” 75 tuổi bị bắt và phải nộp phạt 5.000 đôla Hong Kong vì bán 1 tấm bìa carton với giá 1 đôla không có giấy phép. Sau đó, giới chức Hong Kong đã bỏ khoản tiền phạt sau khi tham khảo quan điểm công tố viên và coi xét cảnh ngộ của bà cụ.
“Những người già này đã cần lao suốt cả đời, góp phần vun đắp đô thị tươi đẹp. Nhưng những gì các bạn thấy ngày nay là 1 hàng ngũ người cần lao bị quên lãng. Khi tuổi cao sức yếu, họ chỉ có thể đi nhặt giấy bìa về bán với giá rẻ để duy trì cuộc sống”, Terry Lum – Giáo sư tại Đại học Hong Kong cho biết.
Nhiều người cần lao trong hàng ngũ này, đặc thù là con gái ít được học hành thiên cư từ Trung Quốc tới Hong Kong vào cuối những năm 1990 với kỳ vọng có thể cải thiện cuộc sống của gia đình. Họ khởi đầu làm cho những công việc lương rẻ mà họ mua được.
Trung tâm Chính sách công Hong Kong coi những cần lao này là thành phần kinh tế dễ bị thương tổn nhất và cần được hỗ trợ. Trong quá trình 1995 – 2002, 44% người cần lao làm cho mới ở Hong Kong đến từ Trung Quốc, trong đó 78% là con gái.
Bà Fok cũng từng là 1 người cần lao làm cho mới với mức lương rẻ, không đủ để mua nhà. Gần đây, bà thường xuyên nghĩ về những người láng giềng cũ ở Trung Quốc.
Bà cho biết họ nhận được tiền đền bù đất nông nghiệp lên tới hàng trăm ngàn NDT. Bà tiếc nuối nuối vì đã chuyển hộ khẩu rời đi nên chẳng thể nhận được số tiền này, khi mà, giá BĐS ở Hong Kong đã tăng 400% diễn ra từ năm 2003.
“Họ hiện rất no đủ, thậm chí chẳng thể tiêu hết tiền. Ở độ tuổi của tôi, họ được du hý, uống trà, chơi mạt chược…”, bà san sẻ.
Theo Giáo sư Lum, lượng BĐS xã hội và trợ cấp của chính quyền không đủ đáp ứng cho những người cần lao nghèo về hưu. Thời gian đợi BĐS xã hội làng nhàng là 5 năm dù chính quyền đã xin hứa vun đắp nhiều hơn.
![]() |
Bà Fok đã phải sống trong căn nhà thuê chật chội trước khi được hỗ trợ BĐS xã hội. |
Suốt nhiều năm qua, bà Fok đã phải dành hai phần ba trên 3.000 đôla Hong Kong thu nhập mỗi tháng để thuê 1 căn hộ nhỏ. Sau hai năm nghỉ hưu, bà đã tiêu hết hết 50.000 đôla – số tiền dành dụm hơn 20 năm cần lao. Tuy nhiên, người con gái này đã may mắn nhận được BĐS xã hội vào tháng 9 năm ngoái sau 5 năm chầu chực.
Bà cho biết: “Tôi cảm thấy rất hạnh phúc nhưng tôi biết nhiều người già không được may mắn như tôi. Chúng tôi nhận được khoản trợ cấp 2.490 đôla mỗi tháng nhưng vẫn phải nặng nhọc để kiếm sống. Khoản tiền này chỉ đủ mua rau mỗi ngày”.
Hơn 14 năm ngồi xổm và cúi cong người đã làm cho bà Fok bị bệnh ở lưng. Bà ly dị chồng và không nhận tiền từ hai người con trai vì họ đều làm cho những công việc nhỏ nhặt, thu nhập còn không đủ lo cho gia đình. “Tôi kỳ vọng cuộc sống của tôi ở đây sẽ giúp cho con và cháu tôi có 1 mai sau tốt đẹp hơn”, bà Fok tâm tư.
* Nhà hòm tại Hong Kong
Anh Tú(theo Bloomberg)