Báo cáo “Hồ sơ hoạt động quốc tế về đất đai tại Mỹ năm 2017” của Hiệp hội Quốc gia Chuyên viên địa ốc Mỹ (NAR) vừa được ban bố cho thấy từ tháng 4/2016 đến tháng 3/2017, người Việt đã bỏ ra khoảng 3,06 tỷ USD để mua đất đai, chính yếu là nhà, tại Mỹ.
Hiện mua đất đai không nằm trong những khâu được phép quy định chuyển tiền qua các con phố chính thức, kênh nhà băng thường nhật. Vậy người Việt đã chuyển tiền ra nước ngoài bằng cách nào để mua nhà?
Theo quy định của Luật Quản lý ngoại hối năm 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2013), người Việt Nam chỉ có thể chuyển tiền ra nước ngoài dưới 1 số điều kiện, 1 số thương lượng mà luật pháp cho phép, như mang tối đa 5.000 USD hoặc số tiền tương đương quy đổi khi qua cửa khẩu. Bên cạnh đó người Việt Nam có thể chuyển tiền ra nước ngoài xét duyệt nhà băng để trả tiền những khoản tiền chuyển cho con cái đi du học, tiền chữa bệnh…
Ông Nguyễn Hưng – Tổng giám đốc TPBank cho rằng, ngoại tệ chuyển qua nước ngoài mua nhà có thể qua các con các con phố không chính thức, bởi nhà băng chỉ nhận chuyển tiền trả tiền 1 số thương lượng được phép như chữa bệnh, du học… số tiền này không quá lớn.
“Có thể họ đã chuyển tiền qua kênh tương đốic, chứ không phải qua nhà băng. Chắc chắn Ngân hàng Nhà nước tới đây sẽ có giải pháp 1 mực để kiểm soát nguồn ngoại tệ chảy ra nước ngoài này”, ông Hưng đề cập.
 |
|
Người Việt đã chi 3 tỷ USD mua đất đai Mỹ trong năm qua. |
Ở góc độ vốn đầu tư, tấn sĩ Nguyễn Trí Hiếu nhìn nhận, có rất nhiều cách chuyển tiền không chính thức mà người Việt có thể đã vận dụng để chuyển tiền ra nước ngoài mua nhà, như nhờ người thân, nhưng phương thức này không mấy khả thi do quy định của Luật điều hành ngoại hối chỉ cho phép mang tối đa 5.000 USD khi du hý nước ngoài.
Hoặc họ có thể “núp bóng” chuyển tiền mục đích hợp pháp như học tập, chữa bệnh, du học… nhưng số tiền chuyển mỗi lần cũng không nhiều và giả định muốn mua đất đai thì sẽ phải mất nhiều năm mới có được số tiền lớn để mua nhà. Vì thế, trường hợp mua nhà qua cách này cũng không nhiều.
Tuy nhiên, có 1 phương thức tương đốic khi chuyển qua cấu trúc vốn đầu tư 4 bên, mà theo tấn sĩ Hiếu, người mua nhà có thể chuyển số tiền lớn mà không phạm luật.
Cụ thể, người A mua nhà tại Việt Nam chuyển tiền bằng VND cho người B ở Việt Nam, nhưng có người thân hoặc đơn vị tại Mỹ (người C). Người C này sau khi nhận được đề xuất chuyển tiền, sẽ chuyển số USD tương ứng cho người D (có mối quan hệ thân nhân với người muốn mua nhà). Cách chuyển tiền ngoại tệ này không bị thất thoát, không ra khỏi Việt Nam, nhưng “đầu mối” tại Mỹ vẫn có tiền để mua đất đai hợp pháp.
“Đây là 1 trong số các phương thức chuyển tiền không chính thức, có thể vi phạm rửa tiền. Nhưng tại thời điểm này, quy định của luật pháp Việt Nam không nêu rõ cách chuyển này là hợp pháp, hay vi phạm luật pháp. Do đó, nó nằm trong “vùng xám” của luật pháp. Vì thế, cần sự lên tiếng, cũng như chỉ dẫn cụ thể của cơ quan điều hành – Ngân hàng Nhà nước về vấn đề này”, ông Hiếu comment.
Tỏ ra kinh ngạc về số tiền mà người Việt đã “hậu hĩnh” chi mua đất đai tại Mỹ, giám đốc 1 đơn vị đất đai tại Hà Nội cho rằng, 3 tỷ USD là 1 con số đáng kể, giả định đưa vào cung cấp buôn bán sẽ đem đến lợi ích cho nền kinh tế. Trong khi số tiền này tiêu dùng mua đất đai Mỹ chẳng những không có lợi cho kinh tế Việt Nam, mà còn khiến cho thất thoát nguồn ngoại tệ trong nước.
“Tôi tương đối quan ngại khi Việt Nam là 1 trong những đất nước đứng top đầu toàn cầu mua nhà tại Mỹ”, ông đề cập.
Tuy thị phần đất đai Mỹ “đang lên”, nhưng dù nguồn tiền người Việt mua nhà tại Mỹ theo phương pháp nào, thì theo các chuyên gia họ vẫn đối diện với tương đối nhiều rủi ro. Rủi ro về pháp lý, sở hữu và thị phần là ba trong số rất nhiều rủi ro người Việt có thể đối mặt khi chi tiền mua đất đai Mỹ.
“Giả sử số ngoại tệ không được trao tay ở Mỹ, người mua ở Việt Nam cũng chẳng thể kiện ra toà được, cho dù hai bên ở Việt Nam từng có thỏa thuận thoả thuận. Bởi lẽ, đây cũng được xem là hình thức rửa tiền, không có hạ tầng để kiện”, tấn sĩ Nguyễn Trí Hiếu cảnh báo.
Anh Minh
