Theo ông Trần Huy Đông – Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế (Bộ Kế hoạch & Đầu tư), dự Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc thù được xem là khung pháp lý nền móng để lớn mạnh, chủa quản 3 đặc khu kinh tế đặc thù, gồm Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hoà) và Phú Quốc (Kiên Giang).
Thuận lợi tiếp cận đất đai với nhà đầu tư trong, ngoài nước là 1 trong những ưu đãi nổi bật, khi quy định hạn tiêu dùng đất với nhà đầu tư không quá 99 năm với công trình đầu tư khu hỗ trợ khởi nghiệp thông minh, y tế, giáo dục tại 3 công ty hành chính đặc thù Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.
Thời hạn tiêu dùng đất cũng tương tự với tư nhân người nước ngoài muốn mua nhà (chung cư, BĐS nghỉ dưỡng…) tại đặc khu kinh tế, song tỷ lệ sở hữu sẽ bị tránh ở mức không quá 30%. Trước khi quy chế cấp, giao đất cho người nước ngoài, Trưởng đặc khu sẽ phải lấy quan niệm Bộ Quốc phòng, Bộ Công an về địa điểm, vị trí đất.
“Quy định tương tự nhằm cam kết các điều kiện về an ninh, tránh hiện trạng thâu tóm của người nước ngoài tại các đặc khu như nhiều lo lắng mới đây”, ông Trần Huy Đông nhấn mạnh.
 |
|
Tỷ lệ sở hữu nhà của người nước ngoài tại các đặc khu kinh tế đặc thù sẽ bị khống chế ở mức 30%. |
Một điểm hay nổi trội khác là thẩm quyền của Trưởng đặc khu kinh tế quy định trong dự luật. Vị trí này sẽ do Thủ tướng bổ nhậm trên cơ sở vật chất Chủ tịch UBND tỉnh bắt buộc, Bộ Nội vụ giám định và trình Chính phủ. Trưởng đặc khu kinh tế sẽ có 77 thẩm quyền như quyền quy chế chủ trương đầu tư, quy chế các công trình chỉ định thầu…
Trước lo lắng Trưởng đặc khu kinh tế đang được trao “miếng bánh quá rộng, dễ nảy sinh lợi ích nhóm”, ông Đông trấn an, vị trí này mang thuộc tính đặc thù nên sẽ chịu sự giám sát của cấp có thẩm quyền. Trường hợp Trưởng đặc khu kinh tế không đáp ứng được bắt buộc, Hội đồng dân chúng sẽ bắt buộc cất chức.
Dù đưa ra loạt ưu đãi tới mức nhiều chuyên gia kinh tế giám định là “quá trớn”, nhưng Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế vẫn lo lắng “các quy định, ưu đãi đưa ra có đáp ứng nhu cầu nhà đầu tư tiêu chí hay không”.
“Đặc khu kinh tế Jeju Hàn Quốc trong 10 năm sửa luật 6 lần. Tức họ có tiêu chí, chính sách đầu tư đổi thay dần theo thời kì. Nhưng cứ khiến đã, thử nghiệm sau đó điều chỉnh, còn nếu không khiến, không đi thì không bao giờ đến được. Do đó, đặc khu kinh tế Việt Nam cũng vậy. Chính sách cũng có thể sửa đổi, bổ sung khi có nhà đầu tư tiêu chí vào mà thấy thích hợp”, ông Đông đề cập thêm.
Vì thế, dự luật này được cơ quan ngành nghề chiến lược vun đắp theo hướng mở, sẵn sàng giao dịch với nhà đầu tư tiêu chí. Nghĩa là, trường hợp có nhà đầu tư tiêu chí đặt ra bắt buộc thì có thể giao dịch các ưu đãi và tính tới việc sửa đổi luật.
Đồng thời, chính quyền đặc khu sẽ được ban hành văn bản quy phạm luật pháp nhằm tạo thuận lợi trong giám định về giấy tờ với các nhà đầu tư; thực hành giấy tờ thương chính dành đầu tiên đối với công ty đầu tư tại đặc khu…
Dự án luật hiện đang được lấy quan niệm đa dạng và sẽ trình lên Quốc hội vào kỳ họp tháng 5/2018.
Anh Minh
