Số liệu vừa được thông báo tại 1 sự kiện của AmCham Việt Nam tại TP HCM cho biết, trong 12 tháng tính đến 31/8/2017, du nhập hàng may mặc vào Mỹ từ Việt Nam tăng 8,74% và giày dép tăng 11,83%. Đối với thị phần Mỹ, Việt Nam là nhà xuất khẩu lớn thứ hai sau Trung Quốc ở cả hai đội ngũ may mặc và giày dép.
Tốc độ tăng trưởng xuất khẩu từ Việt Nam tiếp diễn vượt qua các đối thủ khó khăn trên thị phần may mặc Mỹ, thậm chí ngẫu nhiên được hưởng lợi từ bất kỳ chương trình ưu đãi thương nghiệp hay hiệp nghị thương nghiệp tự do nào. Các nhà bán buôn và người sử dụng nước này nhận thấy được các điểm mạnh về có bảo đảm, báo giá và đảm bảo giao hàng của Việt Nam. Đây là nhận định của ông Jon Fee – Cố vấn sang trọng của nhà sản xuất luật quốc tế Alston & Bird LLP.
Hiện chỉ có 1 số ít hàng hóa da giày Việt Nam được hưởng ưu đãi theo chương trình tạm bợ giới hạn hoặc giảm thuế quan du nhập của Mỹ, vận dụng cho tổng cộng vài chục loại hàng hóa du nhập. Còn về basic, áo xống, giày dép Việt Nam đang khó khăn hơi sòng phẳng.
 |
|
Đứng thứ hai về xuất khẩu dệt may, da giày vào Mỹ nhưng chuyên gia khuyến nghị Việt Nam cần quan tâm đến các đối thủ mới và 1 toàn cầu thương nghiệp đang bất ổn. |
Tuy nhiên, ngôi “á vương” của Việt Nam không phải không bị đe dọa. Nate Herman – Phó giám đốc đắt tiền chuỗi cung ứng, Hiệp hội May mặc & Giày dép Hoa Kỳ (AAFA) cho biết Mexico cũng là 1 đối thủ của Việt Nam. Hiện Hiệp định thương nghiệp tự do Bắc Mỹ (NAFTA) mà nước này tham dự đang được phát động giao dịch lại theo đề nghị của Tổng thống Donald Trump.
Song, năng lực Mexico giành được ưu đãi hơn là không cao khi chính sách bảo hộ thương nghiệp của Mỹ đang tăng. Các đối thủ đáng lo hơn đến từ châu Á và châu Phi.
Ở mảng đồ du hý, Việt Nam vẫn là nhà cung cấp lớn thứ hai của Mỹ sau Trung Quốc nhưng đang có sự khó khăn từ Campuchia và Myanmar. Hai nước này thuận lợi hơn vì được hưởng ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP). Hay như sự trỗi dậy của gianh giới Tây Phi, đơn cử là Ethiopia.
“Việt Nam trước đây chưa bao giờ lo ngại về sự khó khăn từ Tây Phi. Nhưng bây giờ đang có nhiều thương hiệu Mỹ đang nhắm đến vùng phân phối này vì có các ưu đãi thuế quan. Ở đây lại còn nhận được sự đầu tư mạnh mẽ của Trung Quốc”, ông Nate Herman nhắc.
Vị chuyên gia nhận định, nhìn chung lĩnh vực dệt may, giày dép của Việt Nam chưa bị ảnh hưởng bởi quy chế rút rỏi TPP và các chính sách bảo hộ thương nghiệp mới dưới thời ông Trump. Song, viễn tượng dài hạn là cần cẩn trọng.
“Có rất nhiều điều cần theo dõi. Câu hỏi đặt ra là mai sau của tôi và mọi người như thế nào? Ông Trump rất rõ ràng. Ông ấy sẽ áp thêm nhiều thuế hơic nhau trên nhiều loại hàng hóa hơic nhau. Sẽ có rất nhiều điều ông ấy khiến. Dù chưa trực tiếp nhưng tôi thấy cũng đã có những ảnh hưởng phần nào”, ông Nate Herman nhận định.
Cái nhìn cẩn trọng này nhận được sự tán đồng của ông Avedis Seferian – Chủ tịch và Giám đốc điều hành WRAP, 1 đơn vị chuyên thẩm định hoạt động tuân thủ nghĩa vụ xã hội.
“Chủ nghĩa bảo hộ ngày 1 gia tăng trên toàn cầu. Đang có khoảng trống quyền lực thương nghiệp toàn cầu khi Mỹ ngày 1 rút ra để bảo hộ thương nghiệp chính mình. Vậy ai sẽ bước vào? Trung Quốc hay EU. Có rất nhiều nguyên tố bất định và toàn cầu đang ngày 1 phức tạp”, vị chuyên gia nhận định.
Dù có những nguy cơ nhưng theo ông Jon Fee, dệt may, da giày Việt Nam còn sở hữu hàng loạt thời cơ hơic, phê chuẩn việc tham dự Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện gianh giới (RCEP), Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Liên minh Châu Âu (EVFTA), sáng kiến “Vành đai & Con đường” (BRI) và tiêu chí liên minh Việt -Trung “Hai hành lang và 1 vòng đai kinh tế”.
“Việt Nam cần quan tâm điều gì? Đó là tuân thủ quy tắc nguyên cớ. Đó là thực thi các giao kèo xoá bỏ thuế quan”, Jon Fee khuyến nghị.
Còn theo ông Avedis Seferian, tổ chức Việt cần chú trọng hơn các vấn đề tuân thủ xã hội trong buôn bán. Ví dụ như: An toàn cho người lao động, sự tuân thủ quy định, hóa chất và sự lâu dài của nhà máy.
Viễn Thông
