Thảo luận tại hội trường về Luật các đơn vị nguồn vốn vay (sửa đổi) sáng 26/10, nhiều đại biểu cho rằng, lợi quyền của người gửi tiền vẫn chưa được thể hiện rõ trong dự luật sửa đổi. Đây là lần thứ 2 Quốc hội luận bàn tại hội trường về dự luật này, sau khi luận bàn, chỉnh lý và hấp thụ từ kỳ họp trước.
Góp ý vào dự luật đã được chỉnh lý, hấp thụ, Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thuỷ (Bến Tre) cho rằng, việc sửa đổi của Luật các đơn vị nguồn vốn vay lần này vẫn mang tính chắp vá, chưa toàn diện. Quyền lợi của người gửi tiền vẫn chưa được quy định rõ nét trường hợp ngân hàng đổ vỡ lẽ, vỡ lẽ nợ, khi mà đây là cổ đông đặc thù của ngân hàng khi góp 85% vốn huy động. Theo quy định hiện hành, người gửi tiền được chi trả bảo hiểm tiền gửi 1 mức chung là 75 triệu đồng cho đầy đủ các hạn mức gửi tiền trong trường hợp ngân hàng vỡ lẽ nợ.
“Tỷ lệ chi trả cho người gửi tiền trường hợp ngân hàng vỡ lẽ nợ vẫn theo mức chi trả của bảo hiểm tiền gửi tối đa 75 triệu đồng là quá rẻ. Không thể người gửi 100 tỷ đồng và người gửi 100 triệu cũng đều nhận số tiền đền bù cào bằng như nhau, là 75 triệu đồng. Người gửi tiền phải được nhận lại số tiền ứng với số đã gửi”, bà Thuý nhắc.
Cùng ý kiến, Đại biểu Hà Sỹ Đồng – Phó CEO tỉnh Quảng Trị cho rằng, 1 khi ngân hàng vỡ lẽ nợ thì phải “trả cả tiền gốc, lãi cho người dân”, để giảm thiểu hiệu ứng domino rút tiền hàng loạt, gây đổ vỡ lẽ dây chuyền cả bộ máy. “Không trả đúng, đủ cho người dân sẽ làm cho họ mất niềm tin vào bộ máy ngân hàng”, ông nhắc.
 |
|
Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thuỷ (Bến Tre) buộc phải người gửi tiền được trả vượt hạn mức quy định của bảo hiểm tiền gửi hiện giờ trường hợp ngân hàng vỡ lẽ nợ. |
Đại biểu Nguyễn Công Nhường (Bình Định) buộc phải cần quy định chi trả “vượt hạn mức” tiền gửi tư nhân khi ngân hàng đổ vỡ lẽ, để bảo đảm giảm thiểu đổ vỡ lẽ ngân hàng.
Theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước gửi tới Quốc hội, đến nay bộ máy ngân hàng đã xử lý được 22 đơn vị. Tổng của cải của bộ máy nguồn vốn vay đã lên đến 9 triệu tỷ đồng, trong đó tổng của cải của các ngân hàng là hơn 8 triệu tỷ. Riêng tiền gửi của dân cư chiếm khoảng 4 triệu tỷ đồng.
Trước những lo ngại này, ông Nguyễn Văn Thắng – Chủ tịch HĐQT Ngân hàng VietinBank nêu ý kiến, vấn đề hỗ trợ chi trả tiền gửi vượt hạn mức cho người gửi tiền khi vỡ lẽ nợ ngân hàng tại báo cáo giải trình hấp thụ của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã giao Chính phủ quy chế giải pháp đặc thù nhằm bảo đảm an toàn bộ máy ngân hàng, bảo đảm an ninh tiền tệ…
“Tôi thấy quy định như trên chưa rõ ràng, có thể cạnh tranh cho thực hành. Vì định nghĩa giải pháp cho vay đặc thù chưa rõ là giải pháp gì, có bao hàm cho vay đề nghị không”, ông nhắc.
Chủ tịch VietinBank phân tách thêm, trường hợp cho vay đặc thù nhưng không thu hồi đủ thì tiền thiếu hụt sẽ phải xin ý kiến Quốc hội, khi mà tiền đã đưa ra trả cho người gửi tiền rồi. Với các khoản vay không thu hồi được thì chưa rõ ai sẽ phải chịu phận sự. Còn ví thử cho phép sử dụng nguồn lực Nhà nước để hỗ trợ chi trả tiền gửi vượt hạn mức thì sẽ có khoảng trống khi ngân hàng vỡ lẽ nợ, không đủ tiền trả cho người gửi, sẽ gây mất an toàn bộ máy.
Giải trình thêm trước Quốc hội, Thống đốc Lê Minh Hưng cho hay, dự luật đã cho phép Chính phủ ứng dụng các giải pháp đặc thù, bởi thế có thể quy định chi trả vượt hạn mức cho người gửi tiền trong trường hợp đặc thù. “Việc quy định trả vượt hạn mức cho người gửi tiền trường hợp ngân hàng rơi vào kiểm soát đặc thù, Quốc hội có thể coi xét thêm và quy chế”, ông nhắc thêm.
Cũng góp ý vào dự luật chỉnh lý, các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh ý kiến không sử dụng ngân sách “giải cứu” ngân hàng yếu kém.
Theo bà Vũ Thị Lưu Mai – Uỷ viên túc trực Uỷ ban Tài chính ngân sách của Quốc hội, dự luật nêu không sử dụng ngân sách Nhà nước xử lý ngân hàng yếu kém, nhưng thực tại việc đưa ra các giải pháp “giải cứu” số ngân hàng này như cho vay các khoản vay đặc thù với mức ưu đãi lãi suất 0%, hay được không tính phí bảo hiểm tiền gửi… thì đã sử dụng ngân sách gián tiếp để cứu ngân hàng bị kiểm soát đặc thù.
“Trường hợp cho vay rồi nhưng sau đó các ngân hàng này chẳng thể hồi phục, vẫn vỡ lẽ nợ và không có năng lực trả tiền các khoản vay thì ai sẽ chịu phận sự? tiền ngân sách bỏ ra cho vay lấy lại thế nào?”, bà Mai nhắc, đồng thời nhấn mạnh, đã quy định không sử dụng ngân sách cứu ngân hàng yếu kém thì dù trực tiếp hay gián tiếp đều không nên.
Tán thành ý kiến này, ông Trương Trọng Nghĩa (TP HCM) cũng băn khoăn khi dự luật đưa ra loạt giải pháp hỗ trợ với ngân hàng trong diện bị kiểm soát đặc thù. Dẫn kinh nghiệm các nước, ông cho hay, họ thừa nhận việc sử dụng tiền thuế đóng góp của dân vào giải cứu ngân hàng, nhưng có phương án hồi phục rõ ràng và “giám sát chặt chẽ từng đồng đôla gói giải cứu đó”.
“Nếu không sử dụng ngân sách trực tiếp, mà lại gián tiếp giải cứu qua loạt giải pháp thì phải tính toán cụ thể sẽ đạt được hiệu quả thế nào sau thời kì xử lý. Chúng ta không nên giảm thiểu né, người dân được quyền biết họ đóng thuế và tiền thuế đó được sử dụng thế nào”, đại biểu TP HCM nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Văn Minh (Quảng Ninh) cũng cho rằng, dự luật đang thiếu sự nhất quán trong đưa ra quy luật không sử dụng ngân sách cơ cấu lại ngân hàng bị kiểm soát đặc thù. “Đưa ra quy định ngân hàng được vay các khoản vay đặc thù, bản tính đây là ngân sách Nhà nước. Nếu tái cơ cấu không thành công thì tôi và mọi người lại mất vốn”, ông Minh lo ngại.
Từ thực tại trong ngành nghề ngân hàng, ông Nguyễn Văn Thắng – Chủ tịch VietinBank cho rằng, trường hợp phải cân đối bằng lòng bỏ ngân sách hỗ trợ các ngân hàng bị kiểm soát đặc thù thì đó cũng là “khoản tiền rất nhỏ, nhưng sẽ bảo đảm an toàn bộ máy ngân hàng, xã hội”.
“Tôi buộc phải cho phép Chính phủ được sử dụng nguồn lực Nhà nước hỗ trợ bồi hoàn nguồn vốn vay trong trường hợp vỡ lẽ nợ”, ông Thắng nhấn mạnh.
Anh Minh
