Mã QR (Quick Response Code – mã phản hồi nhanh) đã xuất hiện cách đây hơn 2 thập kỷ. Nó được đơn vị Nhật Bản – Denso Wave phát minh, trước tiên sử dụng cho lĩnh vực công nghiệp ôtô nước này, nhằm theo dõi trạng thái xe trong giai đoạn cung ứng.
QR là mã vạch 2 chiều, cấu tạo từ các chấm vuông nhỏ trên nền trắng, chứa nguồn tin đã mã hóa. Nó có thể được quét bởi 1 máy đọc mã vạch hoặc dế yêu sáng tạo.
Nhờ sự lớn mạnh của các thiết bị di động, khoa học này đang càng ngày càng được sử dụng cho nhiều mục đích. Người sử dụng có thể quét mã QR để rà soát nguồn tin hàng hóa, gửi con đường dẫn đến blog đơn vị, gọi dế yêu, gửi tin nhắn, xem video, đặt mua hàng hoặc trả tiền.
![]() |
Mã QR có thể chứa nhiều dạng nguồn tin đã mã hóa. Ảnh: AFP |
Báo cáo Thanh toán Thế giới (World Payment Report) của Capgemini và BNP Paribas năm 2017 dự đoán năm 2019, 1 nửa số đàm phán trên toàn cầu sẽ là trực tuyến hoặc qua thiết bị di động. Với sự nhiều hình thức của QR Code, trả tiền di động có thể còn tăng mạnh.
Người sử dụng chỉ cần vận chuyển áp dụng mobile banking của nhà băng, hoặc áp dụng trả tiền điện tử có chức năng quét mã QR và đã liên kết với account nhà băng. Khi trả tiền, họ chỉ cần sử dụng dế yêu quét mã QR của shop, nhập số tiền và xác minh là có thể hoàn thành đàm phán.
Lợi ích lớn nhất của mã QR là tính linh hoạt, có lợi với cả người sử dụng, đơn vị lẫn nhà băng. Nó có thể đại diện cho thẻ nguồn vốn vay, thẻ ATM, giúp người sử dụng không cần mang nhiều tiền mặt hay thẻ. Ngoài ra, việc này còn làm fakem rủi ro lộ nguồn tin account hay lệch lạc số tiền cần trả tiền.
Trong khi đó, các đơn vị cũng chắt bóp được tiền thuê thu ngân, hoặc lắp đặt thiết bị đọc thẻ. Việc này còn làm fakem giá tiền nảy sinh do tiền fake hay sơ sót của con người.
Với các nhà băng, trả tiền bằng mã QR sẽ giúp họ mở mang màng lưới shop chấp thận trả tiền. Do mã này có thể được sử dụng bởi các shop nhỏ hoặc thậm chí hàng hè phố. Tại Trung Quốc, trị giá đàm phán bằng mã QR của 1 hàng rong còn lên tới hàng trăm USD 1 tháng. Trong dài hạn, khi mã này phát triển thành nhiều hình thức với phần đông mọi người, nhà băng còn chắt bóp được giá tiền phát hành thẻ.
Mã QR có thể sử dụng theo 2 chiều, từ người bán hoặc người mua. Dạng thứ nhất hiện nhiều hình thức hơn. Người bán sẽ dán mã QR tĩnh lên quầy thu ngân. Khách hàng chỉ cần quét mã này, nhập số tiền, mã PIN hoặc sử dụng vân tay công nhận là hoàn thành đàm phán. Mã QR cũng có thể hiển thị dưới dạng động, trên 1 thiết bị trả tiền đầu cuối. Tuy nhiên, cách này không được ưa chuộng bằng.
Người mua cũng có thể tạo mã QR chứa nguồn tin trả tiền của mình. Khi đàm phán, người bán sẽ sử dụng máy quét kết nối với 1 thiết bị đầu cuối để thực hành.
![]() |
Mã QR được sử dụng nhiều hình thức tại Trung Quốc. Ảnh: Thenanfang |
Tại Mỹ và châu Âu, mã QR chưa thực thụ bùng nổ. Chúng chỉ đang dần phát triển thành nhiều hình thức trên các áp dụng truy vấnền thông xã hội. Snapchat, Facebook và Spotify đang khuyến khích người sử dụng quét mã để thêm bạn bè hay truy vấn cập playlist.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc, mã QR lại xuất hiện khắp mọi nơi, từ các shop bán sỉ lớn, chợ truy vấnền thống đến người hát rong. Trên CNN, Shen Wei – Phó Giám đốc 1 viên nghiên cứu chuyên về QR ước tính năm ngoái, hơn 1.650 tỷ USD đàm phán tại đây được thực hành qua mã QR, chiếm khoảng 1 phần ba tổng trả tiền trên thiết bị di động.
*Thanh toán bằng mã QR tại Trung Quốc
CNBC nhận định ít quy định chủa quản và bộ máy vốn đầu tư kém lớn mạnh rõ ràng đã cho phép Trung Quốc vượt mặt các nước lớn mạnh về trả tiền di động. Quy mô thị phần này tại đây đã tăng hơn gấp đôi, lên 5.570 tỷ USD năm 2016.
WeChat Pay (Tenpay) của Tencent và Alipay của Alibaba là các áp dụng cai trị tại Trung Quốc. Người sử dụng có thể sử dụng chúng để trả tiền trong shop bằng cách quét mã QR của hàng hóa, hoặc đưa mã tư nhân cho thu ngân. Số tiền sẽ được trừ vào ví di động đã liên kết với account nhà băng của họ.
Trong khi đó, nhờ áp dụng trả tiền di động Paytm, mã QR cũng đang dần nhiều hình thức tại Ấn Độ. Biểu tượng ô vuông đen trắng này đã xuất hiện tại nhiều shop tạp hóa, xe bán rau củ hoặc quán trà trên khắp nước này.
Với khoảng 300 triệu người sử dụng dế yêu, trả tiền qua mã QR là cách chắt bóp nhất cho các đơn vị muốn tăng hiện diện trên Internet. Dù chưa thực thụ bùng nổ, tốc độ tăng trưởng người sử dụng QR Code tại đây cũng đang tương đương Trung Quốc trong 3 năm qua.
Mã QR hiện là dành đầu tiên chính sách của Ấn Độ với trả tiền điện tử, không chỉ để mở mang các điểm ưng ý trả tiền số, mà còn giúp người sử dụng thao tác thuần tuý hơn. Điểm dị biệt so với Trung Quốc chỉ là Ấn Độ có thể lớn mạnh theo hướng chỉ sử dụng bộ máy trả tiền do các nhà băng đề xướng và mã QR sẽ được chuẩn hóa với phần đông đơn vị và các dạng trả tiền.
Nhiều nước Đông Nam Á, như Singapore, Thái Lan hay Malaysia cũng đang tập hợp lớn mạnh mã QR. Cơ quan Quản lý Tiền tệ Singapore (MAS) hồi tháng 8 cho biết sẽ lớn mạnh 1 bộ máy trả tiền bằng mã QR chung cho cả nước. Việc này sẽ hỗ trợ đáng kể cho các shop nhỏ. Malaysia cũng muốn chuẩn hóa mã QR qua đơn vị nội địa – Payments Network Malaysia. Còn Thái Lan đã thực hành việc này từ cuối quý III, nhằm hỗ trợ lớn mạnh chương trình trả tiền phi tiền mặt của nhà băng trung ương.
Diễn đàn Thanh toán điện tử Việt Nam (VEPF) là sự kiện thường niên, quy mô lớn trước tiên về trả tiền điện tử được đơn vị tại Việt Nam. Sau hai năm đơn vị, VEPF 2017 tiếp diễn là thời cơ để các bên liên đới nói lên ngôn ngữ nhằm ảnh hưởng tới sự đổi thay chính sách về trả tiền điện tử. VEPF 2016 đã lôi kéo 700 khách tham dự sự kiện, trong đó có sự hiện diện của Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, Bộ Giao thông, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, đại diện các nhà băng, đơn vị thương nghiệp điện tử, khoa học, liên lạc, trung gian trả tiền… cùng các chuyên gia bậc nhất trong và ngoài nước. Đăng ký tham dự và nguồn tin chi tiết về VEPF 2017 được cập nhật tại blog chính thức của chương trình:https://vepf.vnexpress.net/ |
Hà Thu(tổng hợp)