Thời hạn tiêu dùng đất nâng từ 50 lên 70 năm, thậm chí lên tới 99 năm với những công trình đặc trưng… là 1 trong số ưu đãi về đất đai được nêu ra tại dự thảo Luật Đặc khu hành chính kinh tế đặc trưng Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc sắp được trình Quốc hội coi xét, phê chuẩn tại kỳ họp tháng 5.
Ngoài ra, 3 đặc khu cũng được 1 loạt ưu đãi tương đốic về thuế như miễn, giảm thuế thu nhập tư nhân, thu nhập đơn vị, thuế trị giá gia tăng, tiêu thụ đặc trưng, tiền thu đất – mặt nước… Dự thảo cũng giảm tối đa giấy tờ hành chính, thời kì cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư rút ngắn 1 nửa còn 5-10 ngày.
Bình luận về những ưu đãi này, ông Nguyễn Văn Phúc – nguyên Phó chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Quốc hội cho rằng, dự luật đã đưa ra những nội dung đột phá, cơ chế đặc trưng để lớn mạnh mà trước đây “chưa mường tượng được”. Theo ông, nếu không khiến mà cứ sợ sẽ “chẳng bao giờ có luật”.
“Những ưu đãi này có tính khó khăn và tôi và quý tương đốich hàng phải xoành xoạch đổi thay để tạo ra sự khó khăn cao hơn. Khi đó mới hút được các tập đoàn kinh tế lớn của toàn cầu vào đầu tư”, ông nhắc.
![]() |
Một góc lớn mạnh thành phố tại Phú Quốc. |
Tuy nhiên, điều nhà đầu tư cần khi tới đặc khu kinh tế không chỉ giới hạn ở 1 loạt ưu đãi thuế mà còn là môi trường buôn bán đích thực thông thoáng, nhất là thiết chế thực thi giỏi, sáng tỏ.
Đây cũng là ý nguyện của những nhà đầu tư đến từ Hàn Quốc như ông Kim Dong Hwi. Ông Kim san sẻ, lôi kéo đầu tư của Việt Nam lâu nay dựa nhiều vào ưu đãi, nhưng giờ chính sách này không còn là nguyên tố quy chế với nhà đầu tư nước ngoài. “Môi trường buôn bán thuận lợi, chính sách linh hoạt mới là những điều kiện đủ để nhà đầu tư chọn lựa và ở lại”, ông Kim nhắc.
Tương tự, 1 nhà đầu tư tên Phong đến từ Hà Nội đang tìm hiểu Phú Quốc cũng kỳ vọng giấy tờ cấp phép sẽ nổi bật hơn hẳn các địa phương tương đốic. Anh Phong cho biết vẫn chưa quy chế “xuống tiền” đầu tư ở Phú Quốc, 1 phần cũng vì lo ngại các điểm nghẽn về giấy tờ đầu tư không được túa gỡ.
Do đó, san sẻ với VnExpress, các chuyên gia cho rằng, để mô phỏng đặc khu kinh tế tại Vân Đồn, Bắc Vân Phong hay Phú Quốc thành công, cần thêm nhiều điều kiện tương đốic chứ không thuần tuý là “trải thảm” 1 loạt ưu đãi.
Nêu ra những điểm đặc khu cần có, 1 chuyên gia về chính sách công comment, đặc khu nên bỏ bớt giấy phép, tòa án rút ngắn xử lý tranh chấp tính theo tuần, ngày chứ không phải theo tháng, năm. Vượt trội hơn nữa, nên để tư nhân tham dự vào quản trị tại đặc khu.
Đồng tình, Tiến sĩ Võ Trí Thành – nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế trung ương (CIEM) nhận xét, dự luật hiện vẫn tương đối bao biện chưa rõ “đặc khu sẽ là nơi thể nghiệm thiết chế hay kiếm tiền”.
“Mức độ tự do hóa trong lưu chuyển mặt hàng, nhà sản xuất gắn với trung chuyển nguồn lực. Ngoài ra, thiết chế cần giỏi, sáng tỏ và có “quyền” trong tay để xử lý tranh chấp nhanh nhất, thuận lợi nhất là hai điều kiện tiên quyết. Ưu đãi về vốn đầu tư, thuế … chỉ là thứ yếu”, ông Thành nhắc.
Cho rằng Việt Nam không thể bỏ lỡ phải có những đặc khu kinh tế, song Tiến sĩ Đinh Thanh Hương, Giám đốc training AVSE Global giám định, đặc khu kinh tế của Việt Nam cần được vun đắp như “cụm khả năng khó khăn”, từ đó tăng tiến khả năng khó khăn của cả đất nước, tạo liên kết kinh tế vùng, miền.
“Đặc khu phải là nơi thủ xướng những thông minh, hình thức mới về kiến thức, về thiết chế để từ đó nhân rộng ra các địa bàn tương đốic trên khuôn khổ cả đất nước”, bà Hương gợi ý.
Anh Minh