Dầu mỏ – lĩnh vực công nghiệp từng là xương sống của đất nước giàu nhất Mỹ Latin này giờ đây chỉ còn là những công trình dang dở và cơ sở vật chất cơ sở vật chất bỏ không. Các người lao động lĩnh vực này, mới cách đây nhiều năm còn hưởng đặc quyền bậc nhất Venezuela, thì nay là những người phải trả cái giá đắt nhất cho việc nước này rơi vào vòng xoáy lạm phát. Lương tháng của họ giờ chỉ tương đương vài USD.
Thị trấn Punta de Mata từng là trọng điểm của lĩnh vực này. Nhưng giờ đây, nó chỉ là hình ảnh thu nhỏ cho cuộc khủng hoảng của cả nước.
“Khi chúng tôi khởi đầu khiến cho việc năm 2005, nơi này có vài giếng dầu hoạt động. Giờ anh khó mà nhận ra khoảng 5-6 giếng vẫn còn vận hành, ít nhất là tại bản đồ này”, Jose Luis Ramirez – người điều hành giàn khoan dầu tại 1 trong các giếng do CNPC (Trung Quốc) khai thác cùng đơn vị dầu quốc doanh Venezuela – PDVSA cho biết.
 |
|
Công nhân dầu lửa khiến cho việc cho nhà máy của CNPC ở Venezuela. Ảnh: CNN |
“Chúng tôi phải bán quần để sống. Bán cả ủng, căng thẳng nữa mỗi lần nhận đồ. Cứ vài tháng, chúng tôi lại phải bán chúng đi để mua thức ăn”, Ramirez nhắc về sự chật vật mỗi ngày của mình, “Ăn bánh bột ngô với bơ vẫn còn hơn là ăn bánh không chứ”.
Dù vậy, rất nhiều đồng nghiệp của Ramirez còn chẳng mua nổi bánh bột ngô để ăn. Một người lao động dầu lửa tương đốic cho biết lương của anh từng thừa đủ nuôi 5 người con, và mua thêm nhiều thứ nữa. Trung bình, 1 gia đình tương tự cần 30 triệu bolivar mỗi tháng. Nhưng lương của công dân dầu lửa như anh giờ chỉ xấp xỉ 2,5 triệu bolivar.
“Thỉnh thoảng tôi phải khóc 1 mình, vì chẳng thể mua cho bọn trẻ những thứ chúng muốn”, anh đề cập.
Chỉ 1 số tư nhân, doanh nghiệp là được đổi bolivar với tỷ giá ưu đãi của Chính phủ Venezuela. Còn đa số hoạt động đổi tiền là theo tỷ giá chợ đen – vi phạm pháp luật nhưng nhiều hình thức.
Đầu tháng 11/2017, 1 đôla Mỹ chỉ đổi được 50.000 bolivar trên thị phần chợ đen. Nhưng hiện nay, con số này đã lên quanh quéo 650.000 – 800.000 bolivar. Dù Chính phủ thường xuyên tăng lương, mức tăng cũng chẳng theo kịp lạm phát. Giá cả thực phẩm tại đây vẫn lên vùn vụt.
Cách đây 10 năm, người người lao động này còn khiến cho thêm nghề lái taxi, để tăng thu nhập. Dù khi đó, đồng lương lĩnh vực dầu của anh đã tương đối ổn. Vài năm vừa mới đây, thu nhập của anh ngày 1 phụ thuộc vào việc khiến cho thêm này. Lái taxi còn giúp anh tự đặt giá theo lạm phát, không đứng yên như lương chính.
 |
|
Công nhân dầu lửa Venezuela lái thêm taxi để tăng thu nhập. Ảnh: CNN |
PVDSA từng là nguồn thu ngoại tệ chính của Chính phủ Venezuela. Khi dầu lửa còn ở mức hơn 100 USD 1 thùng, lợi nhuận của doanh nghiệp này là hàng tỷ USD. Còn giờ, PDVSA đầy đủ chẳng thể còn đó, buộc phải nhập dầu thô nhẹ từ Mỹ để pha loãng dầu nặng được khai thác từ Venezuela.
Sản lượng dầu thô Venezuela đã giảm liên tục trong 25 tháng qua, theo số liệu của OPEC. Venezuela hiện chỉ phân phối bằng nửa số dầu so với cuối thập niên 90.
“PDVSA tan tành vì thiếu đầu tư, lau trùi nhiều năm. Giờ đây, cuộc khủng hoảng mỗi ngày 1 trầm trọng”, José Bodas – lãnh đạo công đoàn tại 1 cơ sở vật chất lọc dầu của PDVSA tại Puerto La Cruz cho biết, “Công suất ở đây là 187.000 thùng dầu 1 ngày, nhưng thực thụ chỉ lọc khoảng 30.000 thùng 1 ngày thôi, ở nhà máy trước tiên. Nhà máy thứ 2 thì không lọc, chỉ bán nguyên liệu thô”.
Những số liệu này cho thấy cuộc khủng hoảng của Venezuela đang nguy hiểm đến mức nào. Phần lớn các giếng dầu quanh quéo vùng Punta de Mata đều đang không hoạt động. Một phòng ban bị hỏng, nhưng không được thay thế, là cả giếng dầu bỏ không. Khi 1 giếng dầu khai thác xong, không có giếng mới được khoan thêm. Rồi khi 1 tai nạn xảy ra, khiến cho giếng phải đóng cửa, nó sẽ không bao giờ được mở lại nữa.
Nơi này thậm chí còn xảy ra hiện trạng trộm cướp. Kẻ trộm bên ngoài lẻn vào ban đêm, lấy đi mọi thứ, từ dế yêu của người lao động đến máy đào và xe pháo.
Nhiều người lao động đã quá quen với việc này. “Họ có vũ khí đấy. Thấy gì là lấy cái đó. Chúng tôi không dám tương đốing cự, vì họ đâu có đi vài ba người. Thường xuyên là 15 hoặc hơn”, người người lao động dầu lửa lái taxi ở trên cho biết.
Với mức lương chẳng đủ sống và mối lo bị thương tích, nhiều người lao động luôn tự hỏi tại sao họ vẫn còn bám trụ. “Thứ độc nhất tôi cảm thấy tự nào vì là người lao động dầu lửa là có bảo hiểm y tế. Thế thôi”, anh kết luận.
Hà Thu(theo CNN)
