Năm 2000, khi vung tiền tỷ mua khu đất vườn ở thị xã 9, ông Điền bị dèm pha là kẻ đốt tiền vì mua đất chỉ để đào ao thả cá, nuôi gà, trồng dăm ba loại cây ăn quả cho doanh số bọt bèo. Còn căn nhà 150m2 xây kiểu thôn dã mỗi tháng về chơi không quá vài ba ngày.
“Khi đó, liên lạc về hướng thị xã 9 còn cạnh tranh, lầm lội, phải mất thêm tiền thuê người giữ vườn nên anh em họ hàng mắng tôi chơi ngông và tiêu hoang. Nhưng tôi quyết mua khu đất này làm cho của để dành, xem như kênh đầu tư dài hạn”, ông Điền nhớ lại.
7 năm sau (tức năm 2007), khu đất của ông Điền được khách ăn giá 7,5 tỷ đồng, nhưng ông vẫn lưu luyến mảnh vườn nhiều năm vun đắp nên giữ lại. Trong các năm 2015-2016, nhiều đầu nậu săn đất nhanh nhanh chóng chóng đổ về thị xã 9. Khu đất của ông Điền được nhiều người hỏi mua, giá cứ nhích dần lên 10 rồi 13 tỷ đồng nhưng ông từ chối sang nhượng.
Mãi đến quý I/2017, 1 nhà đầu tư ăn giá 16 tỷ đồng, lần này chủ đất mới đồng ý tiến hành đàm phán. Sau 17 năm ôm đất để dành, trừ đi tiền mua đất 3,5 tỷ đồng cộng thêm các giá tiền làm cho hàng rào, san lấp toàn khu, làm cho nhà và trả công người giữ đất (khoảng gần 2 tỷ), ông Điền nhẩm tính lãi ròng rã trên chục tỷ đồng. “Nếu ngày xưa tôi sử dụng số tiền này mua vàng hay gửi bóp chắt, cũng kiếm được lãi kha khá nhưng khó mà tích cóp dần thành 16 tỷ đồng như bây giờ”, nhà đầu tư này tính toán.
![]() |
Nhiều nhà đầu tư tư nhân đã vung tiền tỷ gom đất tại TP HCM, tích lũy trong thời kì dài để tậu kiếm thời cơ sinh lời cả chục tỷ đồng. Ảnh: Vũ Lê |
Cũng là tay chơi thành thạo nghề săn đất để dành, ông Bằng chọn khu Nam Sài Gòn. Gia đình ông ngược về Nhà Bè và Cần Giờ, “đồng vợ đồng chồng” liên tục lượm lặt đất đai ở hai bản đồ này. Từ năm 2003, gia đình ông Bằng gom tổng cộng 2.000 m2 đất nông nghiệp tại quận Nhà Bè (đoạn gần xã Nhà Bè và phà Bình Khánh) cùng 5.200 m2 nhà đất mặt tiền biển tại quận đảo Cần Giờ.
Thời điểm đó, nhà đầu tư này đã chi 7,5 tỷ đồng để tích lũy quỹ đất 7.000m2 (trong đó vừa có đất thổ cư, vi la, nhà cấp bốn, đất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản) và quyết không bán ra dù có lúc thiếu tiền. Vợ chồng ông Bằng bỏ ngoài tai mỗi khi có khách vật nài chia lại 1 phần đất. Trong cơn sốt đất diễn ra tháng 4/2017, ông Bằng bán bớt căn vi la sân vườn 2.700 m2 tại xã Cần Thạnh, thuộc quận đảo Cần Giờ, thu về gần 14 tỷ đồng.
“Tôi vẫn chưa vội xả hết hàng, chỉ đẩy trước căn vi la để khảo sát thị phần nhưng đã chốt lời 7 tỷ đồng. Quỹ đất còn lại gia đình cân nhắc làm cho nhà trọ hoặc khách sạn mini trong vài năm tới khi cơ sở vật chất Cần Giờ và Nhà Bè hoàn thiện hơn”, ông Bằng cho hay.
Làm cò và chạy pháp lý nhà đất chuyên bản đồ thị xã Tân Phú và Bình Tân (bản đồ gần nghĩa trang Bình Hưng Hòa) từ năm 2005, bà Bảo sớm nhìn thấy thời cơ kiếm lời tiền tỷ chẳng hạn chuyên cần mua đất để dành. Nhà đầu tư này đã hăng hái lượm lặt, ky cóp được 4 lô đất (ngang 5-7m dài 20-25m) trên trục đường Bờ Bao Tân Thắng và Lê Trọng Tấn. Tổng vốn đầu tư của bà Bảo lên đến 8 tỷ đồng cách đây hơn 1 thập niên.
“Vào tháng 5/2017 các lô đất của tôi được khách hỏi mua rẻ nhất 3,5 tỷ đồng 1 nền nhỏ và cao nhất 5,5 tỷ đồng 1 nền lớn. Tổng trị giá của nả từ 8 tỷ đồng nay đã đạt 17 tỷ đồng, nhưng tôi vẫn chưa bán vì còn kỳ vọng tăng giá”, bà Bảo mách nhỏ.
Nhiều năm làm cho thuê tác nghiên cứu thị phần đất đai, Giảng viên khoa Thương mại – Du lịch – Marketing thuộc Đại học Kinh tế TP HCM, Huỳnh Phước Nghĩa giám định: “Chiêu săn đất để dành được xem là hình thức đầu tư đất đai rộng rãi đối với đại phần lớn người Việt”.
Kiểu “ôm đất chờ thời” này đã giúp không ít người từ hạng nhà giàu dăm ba tỷ đồng vụt thành đại gia hay triệu phú đôla. Với nhà đầu tư tư nhân, đây là cuộc chơi của phân khúc trung lưu mới nổi hoặc giới nhà giàu, thừa tiền tỷ nhàn rỗi nên đổ vào đất, kỳ vọng lãi chục tỷ được xem là thường nhật.
Riêng với nhà đầu tư doanh nghiệp (doanh nghiệp), săn đất để dành là cuộc chiến ác liệt để sống còn. Một khi doanh nghiệp gom đất thắng lớn, mức lãi có thể lên đến bạc trăm tỷ thậm chí ngàn tỷ tùy quy mô quỹ đất nhàng nhàng hay cực lớn.
Theo ông Nghĩa, điểm yếu của kiểu đầu tư ôm đất để dành nằm ở chỗ ai cũng kỳ vọng lợi nhuận khủng. Một khi kỳ vọng càng cao thì thời kì chôn tiền vào đất càng dài, dòng tiền tài xã hội nằm tiêu cực trong đất, không tham dự vào cung ứng buôn bán. Chôn tiền trong đất còn đòi hỏi nhà đầu tư phải trường vốn, không sử dụng đòn bẩy nguồn vốn, hài lòng rủi ro chẳng hạn đổi thay chính sách (cụ thể là đổi thay quy hoạch) và phụ thuộc vào chu kỳ tăng trưởng đầy bất định (vô cùng khó đoán) của thị phần đất đai.
“Không ai biết chắc lúc nào thị phần địa ốc nóng hổi và khi nào khủng hoảng vì mọi dự đoán đều mang tính hơi. Yếu tố bất định này buộc nhà đầu tư ôm đất để dành cần phải chịu đựng và vượt qua được những cơn suy thoái thì mới có thể hái quả ngọt”, ông Nghĩa phân tách.
Ngoài ra, chuyên gia này nhấn mạnh thêm, ảnh hưởng bị động của xu thế săn đất để dành chính là cách đầu tư này đã làm cho cho sức ép tăng giá đất càng ngày càng lớn, tạo sự khan hiếm nguồn đất sạch dự trữ cho thị phần. Chi phí cho quỹ đất không giới hạn bị đẩy lên dẫn đến nguy cơ sốt đất ảo và trước sau sẽ đẩy giá nhà đất thành phố càng ngày càng lên cao, xa tầm với của đại phần lớn người dân.
Vũ Lê