Theo phương án cổ phần hóa Tổng công ty Đầu tư tăng trưởng Nhà và Đô thị (HUD) vừa trình Thủ tướng, trị giá công ty được xác định tại thời điểm cuối năm 2014 khoảng 10.900 tỷ đồng, trong đó vốn nhà nước hơn 3.405 tỷ. Hiện HUD sở hữu 43 công trình tại các thành phố lớn Hà Nội, TP HCM, Thanh Hóa, Bình Dương, Đồng Nai.
Trong tờ trình Chính phủ, Bộ Xây dựng bắt buộc Thủ tướng cho phép HUD để lại khoản tiền hơn 3.797 tỷ đồng tại thời điểm xác định trị giá công ty từ cuối năm 2014.
![]() |
Bộ Xây dựng bắt buộc cho HUD được giữ lại 3.800 tỷ đồng sau khi cổ phần hóa. Ảnh: Báo Đầu tư |
Cơ quan này giải thích, đây là khoản trích trước giá tiền đầu tư kết cấu cơ sở vật chất trong các công trình buôn bán đất đai của HUD. Theo Bộ Xây dựng, sau khi chuyển thành công ty cổ phần, HUD vẫn phải có sứ mệnh thực hành tất cả công việc để hoàn tất đồng bộ công trình theo quy định, nên nguồn trích trước số tiền này giả thiết dùng không hết sẽ thực hành nộp ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, bắt buộc này không nhận được sự đồng tình của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch & Đầu tư. Theo Bộ Tài chính, số dư 3.797 tỷ đồng là nguồn đã trích trước giá tiền đầu tư kết cấu cơ sở vật chất tại 17 công trình đất đai. Tuy nhiên, theo nội dung giấy má phương án cổ phần hóa HUD thì trong số 17 công trình này, có 1 số khu thành phố HUD thực hành đã chuyển nhượng hết cho quý khách hàng đối với phần diện tích buôn bán nhà rẻ tầng và các căn hộ chung cư cao tầng, đã vào sổ doanh số, kết chuyển giá tiền (trong đó có giá tiền đầu tư cơ sở vật chất), và vào sổ thu nhập.
“Các khu thành phố này về căn bản đã hoàn tất, bàn giao cho người mua nhà, bộ máy cơ sở vật chất như tuyến phố liên lạc địa bàn, liên lạc nội bộ, cây xanh, điện, nước… Hơn nữa, các khu thành phố này đã được bàn giao cho địa phương và ban duy tu các công trình cơ sở vật chất khoa học thành phố thuộc Sở Xây dựng địa phương điều hành”, văn bản của Bộ Tài chính nêu rõ và đưa ra ví dụ về các công trình: Khu thành phố Mỹ Đình II, Khu thành phố Văn Quán, Khu thành phố bán đảo Linh Đàm, Khu Bắc Linh Đàm, khu đất đai và văn phòng khiến cho việc Hoa Lư, Giảng Võ…
Cũng theo cơ quan này, về quy tắc, việc trích trước giá tiền đầu tư cơ sở vật chất phải tương ứng với doanh số và diện tích đất đã đầu tư của công trình. Đối với các công trình đã hoàn tất, đã bàn giao cho địa phương điều hành, đồng nghĩa với việc HUD không phải tiếp diễn đầu tư cơ sở vật chất các công trình này nữa.
Vì thế, theo bộ này, khoản trích trước gần 3.800 tỷ đồng phải thực hành hoàn nhập theo quy định, không được để lại như quan điểm bắt buộc của Bộ Xây dựng trong phương án cổ phần hóa HUD.
Là cơ quan tham dự quan điểm về phương án cổ phần hóa HUD, Bộ Kế hoạch & Đầu tư, cho rằng, từ thời điểm xác định trị giá công ty đến nay đã gần 30 tháng và khoản giá tiền trích trước này cũng đã được dùng 1 phần để hoàn tất các hạng mục xin hứa. Do vậy, Bộ bắt buộc Thủ tướng giao Bộ Tài chính chỉ dẫn cụ thể theo hướng tính toán lại số liệu đến thời điểm IPO và thực hành quyết toán dứt điểm các khoản mục, trường hợp có chêch lệch thì ghi nhận toàn bộ vào trị giá vốn nhà nước tại công ty khi thực hành quyết toán công việc cổ phần hóa, bảo đảm không thất thoát vốn nhà nước.
Theo phương án cổ phần hóa HUD được Bộ Xây dựng trình Thủ tướng, sau khi cổ phần hóa nhà nước sẽ chiếm 51% vốn điều lệ, cổ phần bán cho nhà đầu tư kế hoạch 25%, cổ phần bán đấu giá công khai 23,69%. Đến năm 2020 sẽ giảm tỷ lệ phần vốn nhà nước nắm giữ tại HUD xuống dưới 50%.
Tuy nhiên, theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, HUD là công ty bậc nhất Việt Nam về tăng trưởng đất đai và thị phần đất đai nên không thiết yếu phải có nhà đầu tư kế hoạch như bắt buộc của Bộ Xây dựng. Hơn nữa, theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, đến nay, HUD cũng chưa xác định được các đối tác là nhà đầu tư kế hoạch khi IPO.
Bộ Kế hoạch & Đầu tư cũng băn khoăn về thời điểm xác định trị giá công ty của HUD, vì theo quy định, việc thông báo trị giá công ty và IPO cách thời điểm xác định giá công ty không quá 18 tháng. Tuy nhiên, trường hợp của HUD đã quá 29 tháng nên không giảm thiểu khỏi kỹ năng có biến động về trị giá của cải. Cơ quan này cho rằng, trường hợp tiếp diễn kéo dài thời kì cổ phần hóa HUD, Bộ bắt buộc phải báo cáo Thủ tướng cho phép cộng tác với Kiểm toán Nhà nước rà soát để cập nhật, bổ sung trị giá công ty đến thời điểm gần nhất.