Bộ Xây dựng vừa có báo cáo gửi Chính phủ về trạng thái cư dân tố giác, phản đối chủ đầu tư tại các công trình nhà đất. Theo cơ quan này, báo cáo của 43 địa phương và số lượng đơn thư gửi về Bộ Xây dựng cho thấy có 215 công trình có tố giác, tranh chấp. Trong đó có 108 công trình xảy ra tranh chấp giữa chủ đầu tư với cư dân hoặc giữa các chủ thể liên đới trong khuôn khổ công trình và còn 107 công trình có tố giác, tranh chấp không thuộc khuôn khổ báo cáo như về thu hồi đất, đền bù phóng thích mặt bằng và những nội dung dân sự khác…
Bộ Xây dựng cho biết có 8 tranh chấp basic. Trong đó, tranh chấp về phần diện tích sở hữu chung, sở hữu riêng: nhà để xe, phòng sinh hoạt cộng đồng, các diện tích buôn bán cho thuê… là 1 trong những tranh chấp gay gắt trong thời kì qua, chiếm 40 trên tổng số 108 công trình, tương đương khoảng 37%. Tiếp đến là tranh chấp liên đới đến việc chủ đầu tư không bàn giao, chậm bàn giao hoặc chỉ bàn giao 1 phần kinh phí bảo trì cho ban quản trị với 39 công trình, khoảng 36%.
![]() |
Cư dân khu ngoại giao đoàn đảo chính khi tố chủ đầu tư thực hành chưa đúng quy hoạch. Ảnh: NT |
Ngoài ra là các tranh chấp về kinh phí điều hành vận hành, có bảo đảm công trình, chậm cấp giấy chứng nhận….
Bộ cũng chỉ ra 5 căn do dẫn đến trạng thái tranh chấp, tố giác. Đầu tiên, theo cơ quan này, quy định pháp lý về điều hành, dùng nhà chung cư như: cách tính diện tích căn hộ, diện tích lô gia, hộp khoa học, diện tích chung – riêng… chưa đủ rõ. Quy định các chế tài xử phạt các hành vi vi phạm chưa thích hợp với buộc phải điều hành.
Bên cạnh đó, 1 số chủ đầu tư chưa đủ kỹ năng kỹ sảo thực hành công trình, chuyển nhượng công trình không đúng quy định, vi phạm các quy định của pháp luật về đầu tư vun đắp, pháp luật về bất động sản, buôn bán nhà đất, pháp luật về phòng cháy chữa cháy và các pháp luật khác có liên đới…
“Trong đó có 1 số chủ đầu tư chỉ chú trọng đến thu lợi nhuận từ việc bán căn hộ mà chưa quan tâm thích đáng đến sứ mệnh sau bán hàng; không công khai đa số các nguồn tin về công trình và những đổi thay trong thời kỳ thực hành đầu tư theo quy định”, cơ quan này nhận định.
Ngoài ra, theo Bộ Xây dựng, người dân mua bất động sản đã không coi xét hết các nội dung đã giao kèo trong ký kết mua bán căn hộ đã ký, trong đó đặc thù là các thoả thuận về quyền và sứ mệnh của các bên trong điều hành, dùng bất động sản sau khi nhận bàn giao. Cơ quan này cho rằng, cũng có trường hợp mặc dầu pháp luật đã có quy định khắc phục, nhưng người mua nhà lại chưa nghiên cứu kỹ các quy định của pháp luật hoặc không tham khảo quan niệm khuyên nhủ của các chuyên gia pháp luật nên đưa ra các buộc phải không hợp lý, không đúng quy định của pháp luật…
Bộ Xây dựng cũng thừa nhận vai trò điều hành Nhà nước của các cơ quan chuyên ngành nghề và chính quyền địa phương ở 1 số nơi chưa thực hành tốt, chưa khắc phục các tranh chấp, tranh chấp ngay từ khi mới nảy sinh dẫn đến tranh chấp, tranh chấp kéo dài…
Cơ quan này bắt buộc bổ sung các chế tài, xử lý nghiêm khắc với các chủ đầu tư, tư nhân vi phạm. Bộ Xây dựng cho biết sẽ chủ trì, liên kết với các Bộ, ngành nghề liên đới rà soát sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật liên đới đến chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của chủ đầu tư, ban quản trị, doanh nghiệp điều hành vận hành nhà chung cư và chủ sở hữu, chủ dùng chung cư.
Liên quan đến công việc phòng cháy chữa cháy vốn rất được quan tâm trong thời kì qua, Bộ Xây dựng bắt buộc Bộ Công an tăng cường công việc thanh tra, rà soát, xử lý vi phạm, thực hành giám định, nghiệm thu công việc này. Đặc biệt, với hành vi chiếm dụng, dùng kinh phí bảo trì, phần sở hữu chung của nhà chung cư và công việc điều hành vận hành, cơ quan này cho rằng, Bộ Công an cần chủ trì doanh nghiệp dò hỏi, khởi tố, tróc nã cứu phận sự đối với các chủ thể vi phạm…
Nguyễn Hà