Giơ biển xin bàn cãi với Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường tại phiên luận bàn kinh tế xã hội chiều 25/5, bà Tô Thị Bích Châu (TP HCM) kể, chưa thấy vai trò cụ thể của lãnh đạo Bộ Nông nghiệp trong những vụ việc nổi cộm.
Nữ đại biểu TP HCM minh chứng bằng ví dụ về vụ án phế phẩm cà phê nhuộm bột pin xảy ra tại Đăk Nông ngày 16/4. 10 ngày sau khi sự việc xảy ra tỉnh Đăk Nông mới lên tiếng, khẳng định “hỗn hợp bột pin thu giữ trong vụ việc này không sử dụng để cung ứng, nhuộm cà phê”.
“Mười ngày đó người dân cày đã rất lểu đểu. Lúc đó tư lệnh ngành nghề ở đâu, Bộ Công Thương ở đâu?”, bà Châu đặt thắc mắc. Theo bà, những vụ việc tác động nguy hiểm tới cung ứng nông phẩm trong nước, nhất là cà phê – sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đã khiến cho dư luận hoang mang, dân cày trồng cà phê bất an.
 |
|
Bà Tô Thị Bích Châu – đại biểu Quốc hội TP HCM. Ảnh: Quốc hội |
Giải trình trước Quốc hội trước đó, Bộ trưởng Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn dành trọn 10 phút kể về bức tranh, quyết sách cơ cấu lại ngành nghề nông nghiệp, mà không kể tới những vụ việc xảy ra trong ngành nghề gây phản ứng dư luận. Do quỹ thời kì eo hẹp, ông Cường cũng không có thời cơ giải trình thêm trước thắc mắc của đại biểu Bích Châu.
Nói về ngành nghề, ông cho biết, nông nghiệp đang đứng trước ba thách thức. Đầu tiên là thách thức tiến lên hiện đại từ hộ nhỏ lẻ, phân tán; hai là nguy cơ biến đổi khí hậu và ba là Việt Nam đi sau trong hội nhập nhưng phải trở thành nước đi đầu hội nhập nông nghiệp.
Tuy nhiên nhờ chủ trương, chính sách được ban hành trong thời kì qua đã tạo sức lan toả cho nông nghiệp. Từ chỗ tăng trưởng âm cách đây 2 năm, năm 2017 nông nghiệp đã tăng dương trở lại với 2,49% và 4 tháng 2018 ghi nhận tăng 4,05%, mức cao nhất từ trước đến nay. Giá trị xuất khẩu nông phẩm tăng từng năm: năm 2017 là 36,52 tỷ USD và dự đoán năm 2018 sẽ vượt 40 tỷ…
Bộ trưởng Cường cũng thừa nhận, “các khâu yết hầu của nông nghiệp còn rất yếu”. Vì thế, ngành nghề phải đưa ra nhiều biện pháp để giải quyết, cơ cấu lại theo 3 lực lượng sản phẩm trụ cột chính là sản phẩm đất nước, cấp tỉnh, vùng; cả 3 lực lượng sản phẩm trụ cột này đều được ngoại hình cung ứng, vững mạnh theo chuỗi…
Chi phí trung gian ‘ăn hết’ công sức của dân cày
Tranh luận với Bộ trưởng Cường, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP HCM) mong trưởng ngành nghề nông nghiệp “nhìn thẳng những trị giá gia tăng của nông nghiệp ai là người tận hưởng, có phải dân cày không?”.
Ông kể thêm, năng suất cần lao của dân cày ở lĩnh vực nông nghiệp năm 2011 chỉ tương đương 40% mức làng nhàng, năm 2017 lại chỉ tương thích 38% tương tự đang giảm dần. “Tôi mong Bộ trưởng lưu ý mức giá trung gian đã ăn hết công sức cần lao của người dân cày. Như vậy phải lưu ý lại cơ cấu nông nghiệp, cơ cấu cây trồng, quy hoạch lại nông nghiệp”, đại biểu TP HCM nhấn mạnh.
Còn ông Lê Thanh Vân – Uỷ viên túc trực Uỷ ban Tài chính ngân sách (Cà Mau) thì không đồng tình với cách phân loại 3 lực lượng sản phẩm trụ cột mà Bộ trưởng Nông nghiệp nêu. Ông Vân phân tách, người dân cày có lề thói cung ứng sản phẩm theo trào lưu tiêu thụ mà không tính tới cung – cầu, do vậy Chính phủ cần vun đắp cơ sở vật chất dữ liệu hướng dẫn địa lý về sản lượng, nhu cầu, từ đó mới có thể giải quyết được câu chuyện giải cứu nông phẩm.
“Trong kinh tế thị phần, chỉ có quan hệ giữa cung ứng và tiêu thụ sản phẩm, sự tác động từ các cấp chính quyền là ở hỗ trợ của Nhà nước. Việc phải giải cứu nông phẩm vì được mùa rớt giá chính là phát xuất từ tư duy phân cấp, khi mà ngày nay nông nghiệp cần cung ứng theo địa kế hoạch thụ”, ông Vân kể.
Anh Minh
